Miliony lat temu Ziemia była lodową kulą. Odkryto "unikatowe w skali świata" dowody
Setki milionów lat temu Ziemia zamieniła się w gigantyczną lodową kulę. W szkockim archipelagu naukowcy odkryli skały upamiętniające ten moment.
Hebrydy Wewnętrzne to archipelag położony zachód od szkockiego wybrzeża Wielkiej Brytanii. Znalezione tam skały datowane na okres od 720 do 662 milionów lat temu stanowią rzadki kompletny zapis przejścia od gorącego, tropikalnego klimatu do "Ziemi-śnieżki", czyli zlodowacenia Sturtian - pierwszego z dwóch globalnych okresów mrozu, które prawdopodobnie zapoczątkowały rozwój złożonego, wielokomórkowego życia.
Zlodowacenie Sturtian trwało około 60 milionów lat i było jednym z dwóch dużych mroźnych okresów, które miały miejsce w okresie kriogenicznym (między 635 a 720 milionami lat temu). Przez miliardy lat przed tym okresem życie składało się wyłącznie z organizmów jednokomórkowych i glonów. Jedna z teorii głosi, że nieprzyjazny charakter ekstremalnie niskich temperatur mógł być przyczyną pojawienia się altruizmu, w którym organizmy jednokomórkowe nauczyły się współpracować ze sobą, tworząc życie wielokomórkowe.
Jeśli odkrycie zostanie potwierdzone, miejsce będzie można uznać za niezwykle ważny znacznik pokazujący przejście do nowej ery geologicznej. Dokładniej rzecz ujmując, pokazywałby moment przejścia od tonu (najstarszego okresu neoproterozoiku, trwającego od 1 mld do 720 mln lat temu) do kriogenu (środkowego okresu neoproterozoiku, trwającego od 720 do 635 mln lat temu).
Na potrzeby nowego badania zespół badawczy zebrał próbki piaskowca z formacji Port Askaig o grubości 1,1 km, a także ze starszej, 70-metrowej grubości formacji Garbh Eileach znajdującej się poniżej.
Przeanalizowali maleńkie, niezwykle trwałe minerały w skale zwane cyrkonami. Można je dokładnie datować, ponieważ zawierają radioaktywny pierwiastek uran, który przekształca się (rozpada) w ołów w stałym tempie. Cyrkony wraz z innymi dowodami geochemicznymi sugerują, że skały zostały osadzone między 662 a 720 milionami lat temu.
Według naukowców skały te mogą zostać uznane za wyznacznik początku okresu kriogenicznego, tzw. Global Boundary Stratotype Section and Point (GSSP). Czasem jest on nazywany "złotym gwoździem", co jest nawiązaniem do ostatniego gwoździa (rzeczywiście wykonanego z 17,6-katarowego złota) wbitego w podkład kolejowy w 1869 r. Był ostatnim elementem kończącym budowę pierwszej transkontynentalnej linii kolejowej w Ameryce Północnej. Geolodzy wyjaśniają, że takie wskaźniki to nie tylko wartość naukowa. Często przyciągają również turystów z całego świata, a w niektórych przypadkach na takich terenach powstają muzea.
Badanie opublikowane zostało w czasopiśmie Journal of the Geological Society of London.
