Nie tylko smog niszczy zdrowie. Naukowcy alarmują: Masz to w domu

Zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach może być równie groźne, co smog na ulicy. Naukowcy wykazali, że codzienne produkty, takie jak środki czystości czy odświeżacze powietrza, mogą wpływać negatywnie na jakość powietrza w domu. W planach jest opracowanie nowych rozwiązań.

Utrzymujący się kaszel może wiązać się z zanieczyszczeniem powietrza - także w domu.
Utrzymujący się kaszel może wiązać się z zanieczyszczeniem powietrza - także w domu.123RF/PICSEL

Zanieczyszczenie powietrza we wnętrzach naszych domów. Naukowcy apelują

Zanieczyszczenie powietrza to problem, który coraz bardziej wpływa na nasze zdrowie i jakość życia. Wiele miast zmaga się z przekraczaniem dopuszczalnych norm smogu, co prowadzi do alarmów i zaleceń dotyczących ograniczenia aktywności na świeżym powietrzu.

W obliczu tego zagrożenia podejmowane są różne inicjatywy na rzecz poprawy jakości powietrza, jednak mało kto zdaje sobie sprawę, że problem nie kończy się na progu domu. Najnowsze badania wskazują, że powietrze w zamkniętych pomieszczeniach może być równie zanieczyszczone. Jak to możliwe? Naukowcy apelują o rozwagę w stosowaniu konkretnych środków chemicznych i wskazują na konieczność wprowadzenia zmian w projektowaniu domów.

Produkty codziennego użytku mają swoją ciemną stronę

Inżynierowie z Uniwersytetu Purdue odkryli, że w domu można narażać się na kontakt z bardzo zanieczyszczonym powietrzem, a źródłem toksycznych substancji bywają codziennie używane środki czystości. Wskazują tu na zagrożenia płynące z używania w zamkniętych pomieszczeniach odświeżaczy powietrza, wosków, środków do czyszczenia podłóg, dezodorantów i innych tego typu substancji. Podczas ich używania powietrze wypełniają nanocząsteczki, które łatwo mogą wniknąć głęboko do płuc.

- Nanocząsteczki powstają, gdy substancje zapachowe wchodzą w reakcję z ozonem, który przedostaje się do budynków przez systemy wentylacyjne, wywołując przemiany chemiczne, w wyniku których powstają nowe zanieczyszczenia powietrza - wskazali eksperci. - Cząsteczki o wielkości zaledwie kilku nanometrów mogą wnikać głęboko do układu oddechowego i rozprzestrzeniać się na inne organy.

Odświeżacz powietrza i inne produkty zapachowe powodują zanieczyszczenia w domu

Dzięki niespotykanemu poziomowi szczegółowości badań nad tego typu substancjami i nanocząsteczkami badaczka Nusrat Jung ze Szkoły Inżynierii Lądowej i Budowlanej Lyles na Uniwersytecie Purdue oraz jej kolega, profesor inżynierii lądowej Brandon Boor poczynili odkrycia wskazujące na to, że wiele produktów codziennego użytku domowego używanych w pomieszczeniach może wcale nie być tak bezpiecznych, jak wcześniej zakładano.

- Nasze badania pokazują, że produkty zapachowe nie są tylko biernymi źródłami przyjemnych zapachów. Aktywnie zmieniają chemię powietrza w pomieszczeniach, co prowadzi do powstawania nanocząsteczek w stężeniach, które mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia - powiedziała Jung. - Procesy te należy uwzględnić w projektowaniu i eksploatacji budynków oraz ich systemów HVAC (ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja), aby zmniejszyć nasze narażenie.

Astma to podstępna choroba. Z każdym rokiem chorych przybywa, a wpływ ma na to rosnące zanieczyszczenie powietrza.123RF/PICSEL

Jakie są skutki oddychania zanieczyszczonym powietrzem?

Oddychanie zanieczyszczonym powietrzem ma poważne konsekwencje dla naszego zdrowia. Może to prowadzić do rozwoju chorób układu oddechowego, w tym astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Zanieczyszczenia podrażniają nasze drogi oddechowe, co wpływa na tworzenie się stanów zapalnych, zwiększa się też ryzyko infekcji. Długotrwała ekspozycja na zanieczyszczone powietrze może prowadzić nawet do rozwoju nowotworów płuc. 

Ale nie tylko układ oddechowy jest narażony - skażenia powietrza wpływają także na układ sercowo-naczyniowy, intensyfikując ryzyko zawałów serca i udarów mózgu. Aby chronić zdrowie, warto monitorować jakość powietrza w swojej okolicy - i zadbać o to, by zniwelować problem narażania się na zanieczyszczenia w naszych domach. Naukowcy z Purdue planują rozwijać działalność specjalnego laboratorium i pracować w kierunku wprowadzenia zmian, które pozytywnie wpłyną na nasze zdrowie.

Więcej informacji na temat odkrycia oraz pomysłów na zniwelowanie problemu można znaleźć w publikacji na łamach "Environmental Science & Technology Letters".

***

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 88 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!

Jak ugotować idealne jajko? Naukowcy opracowali przepis© 2025 Associated Press