Pestycydy a rak prostaty. Nowe badania alarmują
Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), na całym świecie używa się ponad 1000 różnych pestycydów, które stosuje się w rolnictwie do zwalczania chwastów, insektów oraz nosicieli chorób, jak komary, kleszcze, szczury i myszy. Co więcej, spożycie pestycydów wzrosło o prawie 60 proc. od 1990 roku, osiągając 2,66 miliarda kg w 2020 roku, a my coraz częściej mierzymy się z jego skutkami.
Uważa się, że najbardziej narażone na szkodliwe skutki pestycydów są osoby starsze, dzieci oraz nienarodzone dzieci. Nowe badania przeprowadzone przez amerykańskich naukowców sugerują jednak, że ponad tuzin substancji chemicznych stosowanych w popularnych środkach chwastobójczych może też zwiększać ryzyko wystąpienia raka prostaty - ten nowotwór to już praktycznie epidemia, dotykająca coraz młodszych mężczyzn.
W testach przeprowadzonych na prawie 300 pestycydach wykazano, że 22 z nich ma "bezpośrednie" powiązania z tym nowotworem, a cztery z nich mogą zwiększać prawdopodobieństwo zgonu. Jednym z takich środków jest glifosat, główny składnik popularnego sprayu Roundup, który w tym roku został także oskarżony o wywołanie raka krwi u jednego z amerykańskich użytkowników. Naukowcy ze Stanford University podkreślili tym samym, jak istotne jest środowisko jako czynnik ryzyka w przypadku tej choroby, która stanowi 20 proc. wszystkich nowotworów złośliwych u mężczyzn w Polsce.
Nawozy a rak prostaty
Jednakże autorzy badania przyznali, że ich prace miały charakter jedynie obserwacyjny i nie mogą udowodnić przyczynowości. Dr Simon John Christoph Soerensen, główny autor badania i ekspert w dziedzinie raka prostaty, zaznaczył, że jego odkrycia mogą "potencjalnie wyjaśniać" pewne "geograficzne różnice" w częstości występowania i śmiertelności z powodu raka prostaty. "Bazując na tych wynikach, możemy dążyć do zmniejszenia liczby mężczyzn dotkniętych tą chorobą" - dodaje.
W badaniu naukowcy ocenili dane dotyczące rocznego zużycia 295 pestycydów w latach 1997-2001, a następnie porównali je z diagnozami i zgonami z powodu raka prostaty w latach 2011-2015, aby uwzględnić wolno rosnący charakter większości przypadków raka prostaty. Podobne analizy przeprowadzono dla zużycia pestycydów w latach 2002-2006 oraz wyników raka prostaty z lat 2016-2020.
Część z nich jest ciągle w użyciu
Badania opublikowane w czasopiśmie Cancer wskazują, że 19 z 22 pestycydów powiązanych z rakiem prostaty nie było wcześniej z tą chorobą wiązanych. I chociaż ich dopuszczenie do stosowania różni się między krajami, to w Polsce stosujemy m.in. kwas 2,4-dichlorooctowy, znany jako 2,4-D. Badania na zwierzętach wykazały, że ekspozycja na ten pestycyd w czasie ciąży wiąże się z niższą masą ciała i zmianami w zachowaniu potomstwa. Z danych wynika, że cztery z tych 22 pestycydów były także powiązane z przypadkami zgonów na raka prostaty, a są to trifluralin, kloransulam-metylowy, tiametoksam i diflufenik.
Jak podają organizacje charytatywne, jeden na ośmiu mężczyzn w pewnym momencie swojego życia zachoruje na raka prostaty i jest on drugim najczęściej występującym nowotworem powodującym zgony u mężczyzn - zaraz po raku płuc.
Eksperci są zgodni, że wczesne wykrycie jest kluczowe dla zwiększenia wskaźników przeżywalności. W przeciwieństwie do innych rodzajów nowotworów, które mogą być trudne do zdiagnozowania we wczesnych stadiach, rak prostaty ma stosunkowo skuteczną metodę przesiewową. Badania PSA sprawdzają poziomy białka, które wskazują, że prostata nie funkcjonuje prawidłowo - tylko tyle i aż tyle.
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
