Polacy odkryli budowlę mającą 8000 lat. W niej znaleźli nowe informacje o ludzkiej cywilizacji

Polacy dokonali ważnego odkrycia w jednym z najsławniejszym stanowisk archeologicznych na świecie - neolitycznym mieście Çatalhöyük, w Turcji. Archeolodzy zbadali jedną z wyróżniających się budowli osady. W środku znaleźli poszlaki, mogące dać nowe informacje o rozwoju ludzkiej cywilizacji.

Tak można określić Çatalhöyük. Jest to największa zachowana osada z czasów neolitu. Założono ją w okolicach 7100 lat p.n.e. i przez prawie 1200 lat stanowiła jedno z serc ludzkiej cywilizacji.

Niesamowite wrażenie robi rozmiar osady. Według niektórych założeń, przez cały okres funkcjonowania, Çatalhöyük posiadał od 3 do 8 tys. mieszkańców. Pod względem wielkości mówimy tu więc o prehistorycznym Nowym Jorku.

To co przykuwa uwagę badaczy to także struktura i zabudowa osady. Jej budynki zbudowano tak, aby ich ściany bezpośrednio przylegały do siebie. Nie było więc miejsca na ulice, także mieszkańcy musieli przemieszczać się dachami i siecią drabin.

Całą osadę można byłoby porównać do jednego, zbitego bloku w którym żyło tysiące ludzi. To jedna z cech która przykuwa uwagę badaczy, chcących poznać kolejne sekrety osady. Kolejny z nich właśnie odkryli archeolodzy Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Zespół archeologów pod nadzorem prof. Arkadiusza Marciniaka zbadał w sierpniu wyróżniającą się konstrukcję, znajdującą się na skraju osady. Budynek zbudowano ok. 8 tys. lat temu.

Uwagę archeologów zwrócił nie tylko jego większy rozmiar, ale także fakt, że był w całości zabudowany. Wszystkie 12 platform-wywyższeń pokryto gliną, z czego 9 usytuowano przy ścianie. Jak wskazuje prof. Marciniak, nietypowe jest wnętrze konstrukcji.

W centralnej części znajduje się w nim miejsce po dawnym palenisku, a przy ścianie południowej, duży piec. Część ścian pokrywają malunki w kolorze czerwonym. Uwagę przykuwa dbałość o ozdoby. Każda z czterech ścian ma swoją półkolumnę, udekorowaną kompozycją rzeźbiarską. Zaś Wschodnia platforma posiada specjalną ozdobę w formie płaskiego filaru.

Dodatkowo ciekawym jest, że ten budynek swoje wejścia ma w ścianach, a nie na dachu, jak większość konstrukcji osady. Archeolodzy są pewni - budynek ten nie był zwykłym mieszkaniem. Według założeń prof. Marciniaka, jego funkcja daje zupełnie nowe spojrzenie na historię ludzkości.

Na to do czego służyła konstrukcja mają wskazywać już zabudowane w ścianach platformy.

- Prawdopodobnie pod większością z nich znajdują się pochówki ludzkie [...] Wiemy, że budowla była wykorzystywana w czasie, kiedy nie było już megaosady zamieszkiwanej przez kilka tysięcy osób. Mieszkańcy żyli w rozproszeniu. Wracali do miejsca swoich przodków. Niektórzy doświadczyli zaszczytu bycia tam pogrzebanym - prof. Arkadiusz Marciniak, dla PAP.

Co ciekawe, według archeologa ta wyjątkowa konstrukcja pełniła funkcje integracyjne a nie sakralne. Korzystać z niej miała cała wspólnota osady. Do tej pory wszystkie większe budowle w Çatalhöyük kwalifikowano jako świątynie.

Według prof. Marciniaka jest to niezwykłe odkrycie, które podważa założenia o egalitarnym społeczeństwie osady, mającym żyć w jej ostatnim okresie funkcjonowania. Może ono pokazać, jak rozwijał się hierarchiczny system, który charakteryzował pierwsze cywilizacje.

- Odkrycie potwierdza znaczące zmiany społeczne, które zaszły pod koniec zasiedlenia osady. Prowadziły one do powstania lokalnych społeczności, które cechowały się różnym dostępem do dóbr i przedmiotów prestiżu - prof. Arkadiusz Marciniak, dla PAP.