Stałocieplne dinozaury. Kiedy na Ziemi pojawiły się pierwsze gatunki?
Dinozaury to gady, ale wiele wskazuje na to, że niektóre gatunki były stałocieplne, więc miały cechę ssaków oraz ptaków. Naukowcy twierdzą, że wiedzą, kiedy na Ziemi pojawiły się pierwsze dinozaury zdolne do utrzymania stałej temperatury ciała i nastąpiło to na długo przed ich wyginięciem.
Dinozaury nie były wyłącznie zmiennocieplne, jak to jest w przypadku obecnie żyjących gadów czy płazów. Pewne z nich stały się stałocieplne, co jest cechą ssaków i ptaków. Nie było tak jednak od samego początku pojawienia się tych wielkich gadów. Nastąpiło to z czasem.
Pierwsze dinozaury pojawiły się na Ziemi około 230 mln lat temu. Wtedy wszystkie gatunki były zmiennocieplne i ich temperatura ciała była zależna od środowiska. Z czasem jednak wyewoluowały. Wybrane gatunki stały się stałocieplne. Według uczonych pierwsze takie zwierzęta pochodzą sprzed około 180 mln lat, czyli na długo przed zagładą, do której doszło około 66 mln lat temu.
Nie wszystkie dinozaury stały się stałocieplne. Dotyczy to pewnych grup i do nich zaliczają się teropody (na przykład Tyranozaur) czy ornithischiany (triceratops, stegozaur), co twierdzą uczeni z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles oraz hiszpańskiego Uniwersytetu w Vigo.
Stałocieplność jest cechą, która mogła powstać w wyniku zmian klimatu, do których doszło na Ziemi około 183 mln lat temu. Wtedy duża aktywność wulkaniczna na planecie doprowadziła do wyginięcia części roślin. Dinozaury zaczęły więc migrować w kierunku chłodniejszych stref, do których to musiały się przystosować.
Wspomniana migracja jest jednym z dowodów na wykształcenie przed dinozaury stałocieplności. Naukowcy znaleźli dowody (pochodzące z okresu wczesnojurowego) na duże przemieszczanie się tych zwierząt do chłodniejszych rejonów. To musiało oznaczać, że były zdolne do funkcjonowania w środowiskach o zmiennych temperaturach.
Drugim dowodem jest wykształcenie przez część gatunków piór. Zapewne była to naturalna ochrona przed zmieniającymi się warunkami temperaturowymi. Z podobnej izolacji korzystają dziś ptaki.
Warto dodać, że największe dinozaury (zauropody) prawdopodobnie były wyłącznie zmiennocieplne i dlatego w ich przypadku nie dochodziło do dużych migracji. Zamieszkiwały one rejony, gdzie panowały wyższe temperatury i miały najdogodniejsze warunki do życia.
***
Co myślisz o pracy redakcji Geekweeka? Oceń nas! Twoje zdanie ma dla nas znaczenie.
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
