Zmiana statusu społecznego a odporność organizmu
Zmiana statusu społecznego może pociągnąć za sobą modyfikacje ekspresji blisko tysiąca genów wpływających m.in. na funkcjonowanie układu odporności.
Dowodzą tego badania przeprowadzone wśród samic rezusa, o których informuje serwis Science Daily.
U makaków o niskiej pozycji w hierarchii społecznej, doświadczających przewlekłego stresu, czynność układu odpornościowego pogarsza się. Również badania prowadzone wśród ludzi sugerują, że niski status społeczno-ekonomiczny i wysoki poziom stresu społecznego przyczyniają się do wzrostu ryzyka różnych chorób.
Jenny Tung z Uniwersytetu Chicago obserwowała grupy rezusów liczące po pięć osobników w Yerkes National Primate Research Center w Atlancie. Wykorzystując mikromacierz DNA, zbadała ekspresję ponad 6 tys. genów.
- Na wolności samice zazwyczaj nie opuszczają grupy, w której się urodziły. Dziedziczą status po matkach. Jednak w tej nienaturalnej sytuacji, pozycję w grupie determinowała kolejność przybycia. Osobniki, które dołączały do grupy później miały niższy status" - mówi Tung.
Porównując 49 samic zajmujących różne miejsca w hierarchii społecznej, naukowcy zauważyli znaczące różnice w ekspresji 987 genów, w tym 112 wpływających na funkcjonowanie układu odpornościowego. Były one na tyle wyraźnie, że naukowcy byli w stanie w 80 proc. przypadków określić pozycję samicy w grupie na podstawie samego profilu ekspresji genów.
Gdy część rezusów opuściła klatki, a ich miejsce zajęły inne, hierarchia uległa modyfikacji, co szybko znajdowało swoje odzwierciedlenie w aktywności genów. Poprawa pozycji samicy w grupie wiązała się ze zmianą ekspresji genów w ciągu kilku tygodni. Sugeruje to, że czynniki społeczne mogą wpływać na regulację aktywności genów.
Naukowcy zamierzają kontynuować badania na makakach, by dowiedzieć się, w jaki sposób pozycja w hierarchii i stres wpływają na podatność na infekcje.
