Znaleziono gwiazdę, która nie powinna istnieć

Obiektem badanym za pomocą Bardzo Dużego Teleskopu VLT, należącego do Europejskiego Obserwatorium Południowego ESO, była gwiazda oznaczona jako SDSS J102915+172927 i widoczna na niebie w konstelacji Lwa. Gwiazda okazała się rekordzistką pod względem nikłej zawartości pierwiastków cięższych od helu, które astronomowie nazywają metalami. Obiekt liczy sobie prawdopodobnie 13 miliardów lat.

- Powszechnie akceptowana teoria przewiduje, że gwiazdy takie jak ta, o małej masie i ekstremalnie małej zawartości metali, nie powinny istnieć, ponieważ obłoki materii, z których mogłyby się uformować, nigdy nie powinny ulec kondensacji - powiedziała Elisabetta Caffau (Zentrum fur Astronomie der Universitat Heidelberg, Niemcy oraz Observatoire de Paris, Francja), główna autorka artykułu.

- Niespodzianką było odnalezienie po raz pierwszy gwiazdy w "strefie zakazanej", a to oznacza, że trzeba zrewidować niektóre z modeli formowania się gwiazd - dodała.

Szczegółowe analizy spektroskopowe wykazały, że SDSS J102915+172927 ma 20 tysięcy razy mniejsze proporcje metali niż występujące w Słońcu. Obiekt o takich właściwościach powinien być bardzo stary, pochodzić z początków wszechświata.

Według modelu Wielkiego Wybuchu, krótko po nim utworzone zostały wodór i hel oraz niewielka ilość litu. Wszystkie inne pierwiastki chemiczne powstały później w gwiazdach i wzbogaciły materię międzygwiazdową podczas wybuchów supernowych. Z tak wzbogaconej materii powstawały kolejne generacje gwiazd, zawierające już więcej metali w swoim składzie chemicznym.

W przypadku gwiazdy SDSS J102915+172927 mamy prawie wyłącznie wodór i hel, ale zaskakujący jest brak litu, bowiem w przypadku tak starego obiektu, jego skład powinien być podobny do składu wszechświata tuż po Wielkim Wybuchu, natomiast litu jest pięćdziesiąt razy mniej niż przewiduje teoria. SDSS J102915+172927 może być więc jedną z najstarszych zaobserwowanych gwiazd, ale nie wiadomo, w jaki sposób pozbyła się litu.

PAP - Nauka w Polsce