Niezwykłe odkrycie w głębi puszczy amazońskiej. Archeolodzy podali szczegóły

W brazylijskiej części puszczy amazońskiej doszło do niesamowitego odkrycia - rybak pracujący w regionie górnej części Amazonki, zwanej Solimões, przypadkowo natknął się na coś, co przypominało gigantyczne jajo. Znalezisko leżało w ziemi w trudno dostępnym terenie i zostało odsłonięte przez przewrócone drzewo. O odkryciu poinformowano odpowiednie służby. Na miejsce przybył zespół archeologów. Okazało się, że "jaj" było więcej - wydobyto ich tam aż siedem. W dodatku miejsce ich ukrycia, materiały, których użyto do ich wykonania oraz samo ich przeznaczenie sprawiły, że znalezisko to uznano za wyjątkowe.

Sprawą zajęli się archeolodzy z Instytutu Zrównoważonego Rozwoju Mamirauá (IDSM) w Brazylii. Gigantyczne jajowate struktury okazały się być urnami z czasów prekolumbijskich. Naczynia były zakopane na głębokości ok. 40 cm. Badacze wyjaśniają, że urny były częścią wieloetapowych rytuałów pogrzebowych ludów zamieszkujących Amazonię. Znane są przypadki, gdzie ciało było najpierw pozostawiane w koszu w rzece, by ryby oddzieliły miękkie tkanki, a następnie oczyszczone w ten sposób kości były kremowane i umieszczane w urnach. Urny zakopywano później np. pod domostwami. Najnowsze znaleziska ze względu na pewne cechy określono jako "bezprecedensowe".

Dwie z największych urn miały aż ok. 90 cm średnicy - zawierały one ludzkie kości. Pozostałe ceramiczne naczynia zakopane w puszczy skrywały mieszankę nasion oraz szczątki ryb, żab i żółwi, co podkreśla złożone rytuały pogrzebowe. Badacze powiedzieli, że "znalezisko jest bezprecedensowe" - m.in. dlatego, że urny nie mają ceramicznych pokryw, co sugeruje użycie organicznych materiałów, które uległy rozkładowi. W dodatku zielonkawa glina użyta do produkcji urn jest rzadko spotykana, co czyni znalezisko jeszcze bardziej ciekawym. W regionie Solimões znaleziono niegdyś inne ceramiczne naczynia o podobnych cechach - ale tamte urny miały ceramiczne pokrywy.

Co równie ciekawe, najnowsze odkrycia zostały dokonane na sztucznej wyspie - skrawku lądu utworzonym wieki temu przez człowieka. Badacze uznali to miejsce za szczególnie interesujące, tym bardziej że powstało wieki temu i być może zostało zbudowane nawet przez twórców odkrytych tam urn, wskazują archeolodzy. Nie ma jednak wystarczających dowodów, by wskazać, jaka kultura faktycznie wzniosła wysepkę. "To bardzo wyrafinowana rdzenna technika inżynieryjna, która pokazuje zarządzanie gruntami i znaczną gęstość zaludnienia w przeszłości", powiedział w komunikacie brazylijskiego rządu archeolog Márcio Amaral.

Odkrycie ogromnych urn na sztucznej wyspie górnej Amazonki było możliwe dzięki współpracy z lokalną społecznością, która powiadomiła archeologów i pomogła w pracach wykopaliskowych. Według raportu Ministerstwa Nauki, Technologii i Innowacji Brazylii, aby dotrzeć do tego trudno dostępnego obszaru brazylijskiej Amazonii, zespół naukowców musiał najpierw spędzić ponad dobę na łodzi, płynąc krętą Amazonką z ośrodka badawczego w Tefé do lokalnej społeczności. Następnie badacze pokonali 18 km zalanych terenów kajakiem, a ostatni odcinek przeszli pieszo przez puszczę, kierując się ścieżką wyciętą maczetami przez przewodników.

Ze względu na wymagające warunki, wykopaliska prowadzono ze specjalnej platformy, zbudowanej z drewna i winorośli przez miejscowych. Jak zaznaczają naukowcy, to pierwszy raz, gdy prowadzili badania w taki sposób. Zebrany materiał jest teraz poddawany analizie i opracowywaniu w laboratorium w Tefé. To może pozwolić badaczom określić dokładny wiek urn, który nie jest na ten moment znany. Być może uda się też ujawnić, jaka kultura była odpowiedzialna za stworzenie urn.