Nowa Zelandia podnosi poziom alarmu dla gigantycznego wulkanu Taupo

Wulkan Taupo spowodował największą erupcję na Ziemi w ciągu ostatnich 5000 lat, miało to miejsce około 1 800 lat temu. Agencja geologiczna GeoNet poinformowała w oświadczeniu, że wykryła prawie 700 małych trzęsień ziemi w bezpośrednim sąsiedztwie wulkanu i podniosła poziom alarmu wulkanicznego z 0 do 1 - oznacza to "niewielki niepokój wulkaniczny". Sekwencja trzęsień ziemi miała miejsce na głębokości od 4 do 13 km pod ziemią.

W komunikacie można przeczytać: "Nasze instrumenty GNSS (GPS) wokół wulkanu zaobserwowały wypiętrzenie w tempie 60 ± 20 mm rocznie od maja 2022 r. Interpretujemy wzrost poziomu gruntu i aktywność trzęsień ziemi jako spowodowaną ruchem magmy i płynów hydrotermalnych wewnątrz wulkanu. Niepokoje wulkaniczne mają miejsce, gdy magma lub podgrzewana magmą gorąca woda i para przepychają się przez ziemię pod wulkanem, powodując trzęsienia ziemi, ruchy gruntu i zmiany w systemach hydrotermalnych".

Wulkaniczny system ostrzegania bazuje na sześciu poziomach, ale GeoNet podkreśla, że erupcje mogą wystąpić na dowolnym poziomie. Dodatkowo poziomy te mogą "nie poruszać się w kolejności", czyli np. z poziomu 1 aktywność wulkanu może "wskoczyć" od razu na poziom 5. Może być to spowodowane tym, że aktywność wulkaniczna może się szybko zmieniać.

Agencja GeoNet oznajmiła, że po raz pierwszy podniosła poziom alarmowy dla wulkanu Taupo. Jednakże według ekspertów prawdopodobieństwo erupcji jest bardzo niskie. Jak napisano w komunikacie: "Trzęsienia ziemi i deformacje mogą trwać przez najbliższe tygodnie lub miesiące". W ciągu ostatnich 150 lat miało miejsce 17 epizodów aktywności wulkanicznej. Kilka z nich było "bardziej dotkliwych" niż to, co obecnie jest rejestrowane w Taupo. Trzeba zaznaczyć, że wszystkie poprzednie epizody nie kończyły się eksplozjami.

Wulkan Taupo zlokalizowany jest pod największym jeziorem Nowej Zelandii i tworzy rozległą kalderę. Pierwsze erupcje pojawiły się około 300 000 lat temu, a największymi wybuchami była erupcja Oruanui około 26 500 lat temu oraz erupcja Hatepe datowana na około 232 n.e. Podczas tej eksplozji wulkan Taupo wyrzucił do atmosfery ponad 100 kilometrów sześciennych materii piroklastycznej. Zniszczył wówczas duży obszar obecnej Wyspy Północnej należącej do Nowej Zelandii.

Trzeba nadmienić, że Nowa Zelandia znajduje się na granicy między pacyficzną i australijską płytą tektoniczną, przez co cały region nawiedzają trzęsienia ziemi. Dodatkowo występuje tutaj także znaczny wulkanizm.

Z ostatnich wydarzeń związanych z erupcjami w tym kraju należy wspomnieć o wybuchu wulkanu Whakaari (Biała Wyspa), do którego doszło w 2019 r. W wyniku nagłego wyrzutu magmy, pary i popiołu zginęły 22 osoby, a poważnie rannych zostało 25 ludzi, głównie turystów.