Kosmos

Kosmiczny doktor Jekyll i pan Hyde

​Terzan 5 CX1 to prawdziwy astronomiczny doktor Jekyll i pan Hyde. Układ składa się z małej gwiazdy podobnej do Słońca i gęstej, cięższej gwiazdy neutronowej, która stale kradnie materiał od swojego towarzysza. Główną konsekwencją tej kradzieży jest generowanie promieni rentgenowskich, które doprowadziły do wykrycia systemu w 2003 r.

W 2009 r. wydarzyło się coś niesamowitego. Terzan 5 CX1 zmienił się w inny rodzaj gwiazdy neutronowej. Stał się pulsarem milisekundowym, zdegenerowaną gwiazdą wirującą wokół własnej osi setki razy na sekundę. Do tej transformacji doprowadził skradziony materiał. Kiedy plazma od towarzysza gwiazdy neutronowej spadła na nią, przyspieszyło to jej obrót, w efekcie czego przeobraziła się ona w pulsara.

Po zamianie w pulsara, gwiazda zaczęła uwalniać intensywne pole magnetyczne, które rozproszyło materiał, który go napędzał.W latach 2009-2014 system stawał się coraz słabszy pod względem emisji rentgenowskiej, co sugeruje coraz mniejszą akrecję materiału. Do 2016 r. Terzan 5 CX1 powrócił do konfiguracji nazywanej podwójnym układem rentgenowskim o niskiej masie.

Znane są tylko trzy potwierdzone przykłady przejściowych układów pulsarów milisekundowych. Są badane przez Kosmiczny Teleskop Chandra.

Gromada Terzan 5 znajduje się ok. 19 000 lat świetlnych od Ziemi. Zawiera ona wiele źródeł promieniowania rentgenowskiego, w tym dwa układy podwójne o małej masie.


Reklama
INTERIA.PL
Dowiedz się więcej na temat: Kosmos | układ podwójny | gwiazda neutronowa | pulsar
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy