Zjawisko déjà vu jest bliższe wyjaśnienia – naukowcy wykorzystali wirtualną rzeczywistość
Chyba każdy z nas, chociaż raz w życiu doświadczył dziwnego uczucia, że przeżył tę samą sytuację już wcześniej. Zjawisko déjà vu znane jest już od starożytności, a naukowcy podjęli kolejną próbę jego wyjaśnienia - wykorzystali do tego nowoczesną technologię.
Pojęcie déjà vu (choć nie pod tą nazwą) funkcjonuje już od starożytności, wówczas uważano, że przyczyną tego zjawiska są m.in. "złe i kłamliwe duchy" lub że są to wspomnienia z poprzednich wcieleń. Obecnie uważa się, że déjà vu występuje często wraz z zaburzeniami neurologicznymi. Naukowcy odkryli, że pojawia się ono na krótko przed atakiem padaczki. Z kolei psycholodzy uważają, że zjawisko to jest skutkiem procesu rozpoznania bez przypomnienia.
W tzw. parapsychologii dominuje pogląd, że déjà vu jest swego rodzaju kontaktem ducha człowieka z istotą ponadmaterialną posiadającą wszechwiedzę wszechistnienia. Inną funkcjonującą tezę jest także to, że zjawisko to było przypomnieniem swojego snu, który okazał się częścią przyszłego wydarzenia. Ponadto według entuzjastów takiego podejścia istotną rolę odrywa również kwantowa teoria równoległych światów oraz snów, które mają być wydarzeniami zachodzącymi dla innych wcieleń człowieka.
Według wcześniejszych badań, około dwóch trzecich ludzi doświadczyło déjà vu w pewnym momencie swojego życia. Naukowcy ustalili także, że najczęstszym wyzwalaczem tego zjawiska jest miejsce oraz rozmowa.
W nowych badaniach naukowcy przeanalizowali prawie stuletnią hipotezę, która mówi, że déjà vu może pojawić się, gdy istnieje przestrzenne podobieństwo między bieżącymi wydarzeniami a nienazwaną sceną w pamięci - jest to hipoteza znajomości gestalt. Układ przestrzenny, tj. położenie mebli, i obiektów w nowym wydarzeniu, ma taki sam lub bardzo zbliżony układ jak scena, której doświadczyło się w przeszłości. Zgodnie ze wspomnianą wcześniej hipotezą, jeśli poprzednia sytuacja, w której zobaczyło się dany układ przestrzenny, nie przypomni się, to pozostanie tylko silne poczucie znajomości dla nowego miejsca.
Naukowcy, by zbadać to zjawisko, wykorzystali wirtualną rzeczywistość i umieścili ludzi w specjalnie przygotowanych "scenach". W ten sposób badacze mogli swobodnie zmieniać wirtualne przestrzenie - niektóre sceny miały taki sam układ przestrzenny, lecz reprezentowały inne obiekty. Inne sceny były zupełnie odrębne. Naukowcy ustalili, że déjà vu pojawiało się częściej, gdy ludzie znajdowali się w scenie, która zawierała ten sam układ przestrzenny elementów, co wcześniejsza scena, którą oglądali, ale nie pamiętali.
Badania potwierdzają wcześniej postawioną hipotezę - jednym z czynników przyczyniających się do powstania zjawiska déjà vu jest przestrzenne podobieństwo nowego wydarzenia do wspomnienia z przeszłości.
