COVID-19 robi coś dziwnego z mózgiem. Nawet jeśli nie chorowaliśmy
Mogłoby się wydawać, że negatywne skutki COVID-19 dotyczyły głównie osób, które na niego zachorowały, ale nowe badanie opublikowane w Nature Communications pokazuje coś zgoła innego. Według zespołu naukowców z Uniwersytetu w Nottingham już sama obecność pandemii, bez zakażenia wirusem SARS-CoV-2, mogła przyspieszyć starzenie się naszych mózgów.
Wygląda na to, że pandemia COVID-19 odbiła się na zdrowiu nas wszystkich, bo jak przekonuje dr Ali-Reza Mohammadi-Nejad, autor nowego badania opublikowanego w Nature Communications, nawet osoby, którym udało się uniknąć zachorowania, wykazywały "wyraźne oznaki przyspieszonego starzenia się mózgu".
Mózg starzeje się szybciej w pandemii
Badanie oparto na analizie skanów mózgu niemal 1000 uczestników brytyjskiego projektu UK Biobank - połowa z nich miała wykonane skany mózgu zarówno przed pandemią, jak i po niej. Naukowcy porównali ich wyniki z modelem "mózgu zdrowego" stworzonego na danych od 15 tys. osób, a wnioski są niepokojące, ponieważ po pandemii średni wiek biologiczny mózgu był wyższy o około 5,5 miesiąca w stosunku do wieku rzeczywistego.
COVID-19 szkodzi podwójnie
Zmiany te były bardziej widoczne u mężczyzn, osób starszych oraz osób z uboższych środowisk. Najgorzej wypadły zaś osoby, które przeszły COVID-19, bo chociaż starzenie mózgu odnotowano u wszystkich badanych, radziły sobie one gorzej w testach poznawczych przeprowadzanych po pandemii - pogorszeniu uległy m.in. pamięć robocza, zdolności koncentracji oraz szybkość reakcji.
Nasze mózgi są kształtowane nie tylko przez choroby, ale i przez środowisko, w którym żyjemy. Pandemia szczególnie obciążyła tych, którzy już wcześniej zmagali się z trudnościami życiowymi
Autorzy badania podkreślają, że nie chodziło tylko zakażenie wirusem, ale również psychologiczne i społeczne skutki pandemii: izolacja społeczna, utrata pracy, brak kontaktów międzyludzkich i ciągła niepewność. Te stresory mogły uruchomić kaskadę reakcji w mózgu, wpływając na struktury odpowiedzialne za pamięć i regulację emocji, takie jak hipokamp czy kora przedczołowa.
Nie wiadomo jeszcze, czy obserwowane zmiany w mózgu są trwałe. Naukowcy przyznają, że potrzebne będą dalsze badania, by ocenić, czy mózg jest w stanie "odmłodnieć" w sprzyjających warunkach, ale nie jest to wykluczone, bo ma on "ogromną plastyczność i w odpowiednim środowisku i przy odpowiedniej stymulacji może się częściowo zregenerować".
