Borosferen - bor zamknięty w klatce
Naukowcy zauważyli, że łącząc ze sobą 40 atomów boru powstaje coś na kształt struktury "piłki futbolowej" węglowych fulerenów.
Zespół uczonych z Brown University oraz chińskich uniwersytetów Shanxi i Tsinghua zdobył dowody na istnienie cząsteczki, którą wcześniej opisano jedynie teoretycznie. Molekuła została nazwana borosferenem.
- To pierwszy przypadek obserwacji "klatki" z boru. Dla mnie, jako chemika, odnalezienie nowych struktur jest zawsze niezwykłym wydarzeniem. Fakt, że bor może tworzyć struktury przypominające fulereny, jest bardzo interesujący - powiedział Lai-Sheng Wang z Brown University, szef grupy badawczej.
Kiedy w 1985 r. odkryto fulereny pod postacią 60-atomowych "piłek futbolowych", uczeni zaczęli zastanawiać się czy struktury takie mogą tworzyć także inne pierwiastki. Główną uwagę skierowano na bor, który jest sąsiadem węgla w tablicy okresowej pierwiastków, ale ma jeden elektron mniej, więc nie da się uformować z niego struktury 60-atomowej.
Lai-Sheng Wang i jego zespół od lat badają właściwości boru. Całkiem niedawno uczeni wykazali, że z 36 atomów boru można stworzyć jednowymiarową strukturę podobną do grafenu. Dodanie do struktury dodatkowych 4 pierwiastków i utworzenie 40-atomowego kompleksu czyni ją w pełni stabilną. Następnie przeprowadzono komputerową symulację 100 000 różnych połączeń 40 atomów boru i obliczono energię wiązań elektronowych dla każdej z nich. Kolejna faza badań odbyła się w laboratorium, gdzie stworzono dwie struktury o różnej sile wiązań, potwierdzające wcześniejsze symulacje.
Jedna z utworzonych struktur przypomina "piłkę futbolową", choć nie jest identyczna, co fuleren. Składa się ona z 48 trójkątów, czterech pierścieni siedmiobocznych i dwóch pierścieni sześciobocznych. Jest jeszcze za wcześnie, by rozmawiać o praktycznych zastosowaniach borosferenu.
