Naukowcy chcą zbadać wnętrze Ziemi
Naukowcy chcą po raz pierwszy w historii przewiercić się przez dno Oceanu Indyjskiego i zbadać płaszcz Ziemi.
Ambitny projekt badawczy zakłada pobranie próbek z płaszcza Ziemi, warstwy planety leżącej między skorupą a jądrem. W skład płaszcza wchodzi ok. 70 proc. objętości skał ziemskich, przez co jest on silnie sprzężony z procesami tektoniki płyt. Wiercenie w dnie Oceanu Indyjskiego rozpocznie się wkrótce, ale może potrwać dobre 5-5,5 lat zanim uczonym uda się dotrzeć do płaszcza.
- Przypuszczamy, że będziemy potrzebowali trzech ekspedycji. Środowisko naukowe popiera nasze plany i uzbieraliśmy fundusze na pierwsze dwa miesiące badań. Ale prawdopodobnie będziemy musieli jeszcze wrócić na dno, a nasze zadanie może nie zostać ukończone przed rokiem 2020 - powiedział prof. Chris MacLeod, jeden z szefów ekspedycji.
Dlaczego naukowcy chcą wiercić w dnie oceanu? Skorupa je tworząca jest znacznie cieńsza od tej, która pokrywa obszary kontynentalne naszej planety (nawet kilkadziesiąt km grubości). A tak, ekspedycja na dno Oceanu Indyjskiego wymaga przewiercenia się "tylko" przez 5 km skał. Próbki, które zostaną zebrane podczas ekspedycji pozwolą zweryfikować poglądy na temat budowy skorupy Ziemi.
Badacze mają także nadzieję zbadać tzw. nieciągłość Mohorovičicia. Jest to kilkusetmetrowa granica między skorupą i płaszczem Ziemi, ulokowana ok. 5-8 km pod oceanami, 35 km pod kontynentami i aż 80 km pod wysokimi górami (np. Himalajami). W tej strefie fale sejsmiczne gwałtownie zmieniają prędkość, a typowe skały skorupy (granit, bazalt, gabro) ustępują miejsca głębinowym perydotytom. Prof. MacLeod uważa, że w nieciągłości może pojawiać się woda, która tworzy odmienny rodzaj skał, tzw. serpentynit. Ekspedycja może potwierdzić jego tezę.
Wiercenia rozpoczną z pokładu statku Joides Resolution, który w najbliższych dniach wyruszy z Colombo na Sri Lance. Naukowcy za cel obrali ławicę Atlantis południowo-zachodniej części Oceanu Indyjskiego, która dzięki uskokom i działaniu erozji umożliwi dotarcie do płaszcza Ziemi. Oceaniczne dno leży tu na głębokości 700 m. Warto przypomnieć, że żadna z podjętych do tej pory prób dotarcia do płaszcza Ziemi nie powiodła się.
