Naukowcy odkryli, że muzycy mają supermoc skupienia uwagi. Ale ty też możesz
Czy muzyka może wzmocnić koncentrację? Naukowcy pokazali, że trening muzyczny ułatwia mózgowi filtrowanie hałasu i skupianie uwagi na istotnych dźwiękach. Badania sugerują, że muzyka może stać się narzędziem wspierającym edukację i rehabilitację.
Zgiełk kawiarniany, gwar sali wykładowej czy rozmowy podczas rodzinnego spotkania. W takich warunkach skupienie uwagi bywa wyzwaniem. Tymczasem okazuje się, że osoby z doświadczeniem muzycznym radzą sobie z tym lepiej niż inni. Do takich wniosków doszli naukowcy z Karolinska Institutet, a ich badania opublikowano w prestiżowym czasopiśmie Science Advances.
Muzycy lepiej filtrują hałas
Badacze sprawdzali, w jaki sposób trening muzyczny wpływa na zdolność mózgu do koncentrowania się na określonych dźwiękach. Okazało się, że osoby muzykalne są skuteczniejsze w wykorzystywaniu tzw. uwagi odgórnej, czyli świadomej kontroli skupienia, i jednocześnie mniej podatne na uwagę oddolną, tj. automatyczne odwracanie uwagi przez nagłe, nieistotne bodźce.
Nasze wyniki sugerują, że trening muzyczny wzmacnia zdolność mózgu do skupienia się w warunkach rozpraszających.
Jak sprawdzano uwagę muzyczną?
W eksperymencie uczestnicy słuchali jednocześnie dwóch melodii o różnych wysokościach dźwięku. Ich zadaniem było śledzenie zmian wysokości tylko w jednej z nich. Dzięki metodzie zwanej frequency tagging naukowcy mogli zmierzyć reakcję mózgu na każdy utwór oddzielnie. W dwóch seriach badań (z udziałem 28 oraz 20 osób) manipulowano tą świadomą, jak i automatyczną uwagą.
Wyniki były jednoznaczne. Uczestnicy o wysokich zdolnościach muzycznych generowali silniejsze sygnały mózgowe powiązane ze świadomą koncentracją i słabsze sygnały związane z rozpraszającymi bodźcami. - To interesujące, że trening muzyczny nie tylko poprawia słyszenie, lecz także zdolność mózgu do utrzymywania uwagi w czasie. Może to mieć zastosowanie w edukacji i rehabilitacji, gdzie muzyka może być używana jako narzędzie do poprawy uwagi i kontroli poznawczej - dodała dr Manting.
Muzyka jako narzędzie dla mózgu
Autorzy badania zaznaczają, że nie można jeszcze mówić o prostym związku przyczynowym między treningiem muzycznym a poprawą koncentracji. Rezultaty wspierają jednak tezę, że muzyka korzystnie wpływa na funkcje poznawcze mózgu.
Ale to doskonały sygnał również dla wszystkich z nas, że muzyka to nie tylko rozrywka. Warto, dla siebie, nauczyć się gry na instrumencie. Nawet jeśli nie mamy szans na występy sceniczne i zgromadzenie całego stadionu publiczności.
Źródło: Karolinska Institutet
Publikacja: Cassia Manting i in., How musicality enhances top-down and bottom-up selective attention: Insights from precise separation of simultaneous neural responses, Science Advances (2025). DOI: 10.1126/sciadv.adz0510.
