Naukowcy odkryli czaszkę kuzyna człowieka sprzed dwóch mln lat

Czaszka po raz pierwszy została odkryta w 2018 r. przez naukowców z Wydziału Archeologii Uniwersytetu La Trobe podczas wykopalisk w kamieniołomie Drimolen na północ od Johannesburga. Zdarzyło się to w afrykański Dzień Ojca, 20 czerwca, dlatego nazwano ją "skamieliną z Dnia Ojca".

W "Nature Ecology & Evolution" opisano ją jako najwcześniejszą i najlepiej zachowaną skamieliną należącą do Paranthropus robustus. Może ona pozwolić na lepsze poznanie historii przodków człowieka współczesnego.

Nowe badania wskazują, że Paranthropus robustus pojawił się mniej więcej w tym samym czasie, co nasz bezpośredni przodek - Homo ercetus - wskazując, że oba gatunki dzieliły środowisko ok. dwa mln lat temu.

- Te dwa bardzo różne gatunki, H.erectus z ich stosunkowo dużymi mózgami i małymi zębami oraz P.robustus z ich stosunkowo dużymi zębami i małymi mózgami, reprezentują rozbieżne eksperymenty ewolucyjne. Podczas gdy my byliśmy linią, która ostatecznie wygrała, skamieniały zapis sugeruje, że P. robustus był znacznie bardziej pospolity niż H. erectus w krajobrazie dwa miliony lat temu - powiedziała Angeline Leece, autorka badań z  Uniwersytetu La Trobe.

Wcześniej uważano, że samice tego gatunku były znacznie mniejsze od samców. Jednakże nowo odkryta czaszka samca jest mniejsza niż się spodziewano, znacznie bardziej zbliżona do czaszek samic tego samego gatunku występujących na tym obszarze. 

Badacze twierdzą, że ta obserwacja może mieć duże konsekwencje. Zamiast różnych rozmiarów czaszek wykazujących odrębne płci, mogły one reprezentować zmiany anatomiczne pomiędzy poszczególnymi grupami, spowodowane nagłym wstrząsem lokalnych zmian klimatycznych na południu Afryki w tym czasie. W miarę jak obszar ten stawał się coraz bardziej suchy, pożywienie stawało się coraz rzadsze. Mogło to spowodować rzadki przykład mikroewolucji w obrębie linii ludzkiej, powodując, że Paranthropus robustus rozwinął adaptacje żucia w czaszce w odpowiedzi na zmiany środowiskowe.