Sonda ExoMars 2016 gotowa do drogi
Thales Alenia Space informuje, że sonda ExoMars 2016 wkrótce opuści pomieszczenia „cleanroom” w siedzibie firmy w Cannes, gdzie trwają pracę nad ostateczną integracją oraz testami systemu. Obiekt zostanie przetransportowany do kosmodromu Bajkonur. Rozpoczną się tam przygotowania do wyniesienia na orbitę, obejmujące zaopatrzenie w paliwo, finalne testy funkcjonalne oraz sparowanie z rakietą nośną. Start misji ExoMars 2016 zaplanowany jest na marzec 2016 roku.
Misja ExoMars jest wspólnym przedsięwzięciem Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) oraz Rosyjskiej Agencji Kosmicznej (Roscosmos) ze szczególną rolą Włoskiej Agencji Kosmicznej (ASI), która jest liderem projektu z ramienia państw członkowskich ESA. Włoska ASI wspólnie z Narodowym Instytutem Fizyki Nuklearnej (INFN) dostarczyła laserowy mikro-reflektor o nazwie INRRI (Instrument for landing-Roving laser Retroreflector Investigations). Program ExoMars jest realizowany przez europejskie konsorcjum przemysłowe zrzeszające 134 przedsiębiorstwa kosmiczne z państw członkowskich ESA pod przewodnictwem Thales Alenia Space Włochy.
ExoMars jest pierwszą misją w ramach eksploracyjnego programu ESA Aurora, składającą się z dwóch oddzielnych misji kosmicznych. Pierwsza, w 2016, będzie badać atmosferę Marsa i przetestuje skuteczność technologii niezbędnych do wejścia w atmosferę, opadania i lądowania. Perfekcyjne dopracowanie tych kluczowych faz jest warunkiem dalszej eksploracji Marsa. Misja w roku 2016 zapewni również przekaźniki komunikacyjne umożliwiające przekaz danych pomiędzy Ziemią a łazikami z kolejnych marsjańskich misji. Druga misja tego programu, zaplanowana na rok 2018, będzie opierać się na autonomicznym europejskim łaziku, który będzie pobierał próbki gleby na głębokości dwóch metrów, analizował ich skład chemiczny oraz parametry fizyczne i biologiczne.
Włoski oddział Thales Alenia Space jest głównym dostawcą przemysłowym ExoMars. W misji 2016 odpowiada za moduł EDM, czyli demonstrator lądowania (Entry, Descent and Landing Demonstration Module), podczas gdy Thales Alenia Space Francja zaprojektowała i zintegrowała orbiter TGO (Trace Gas Orbiter). Głównym wkładem Roscosmos, oprócz dostarczenia sprzętu, eksperymentów naukowych oraz wsparcia naziemnego, jest zbudowanie głównej części modułu lądownika ExoMars 2018, a także udostępnienie rakiety nośnej Proton dla obu misji.
Sonda, która dotrze na marsa w październiku 2016, składa się z orbitera TGO i modułu demonstratora lądowania EDM. EDM przyjął nazwę „Schiaparelli”, na cześć włoskiego astronoma Giovanniego Virginio Schiaparelliego, uważanego za jednego z najważniejszych włoskich astronomów XIX wiecznych i wiodącego badacza antycznej astronomii i historii.
„Dla Thales Alenia Space, rola lidera w wyjątkowym programie ExoMars i producenta orbitera oraz lądownika EDM służących eksploracji Marsa, jest wielkim technologicznym wyzwaniem i wyzwaniem dla możliwości umysłu ludzkiego” - powiedział Donato Amoroso, wiceprezes Thales Alenia Space. „By sprostać temu wyzwaniu, Thales Alenia Space wykorzystała ponad 40 lat doświadczenia w programach kosmicznych, w szczególności to płynące z zakończonej sukcesem misji Cassini/Huygens, która zrealizowała odważne zadanie lądowania na Tytanie, jednym z księżyców Saturna. Czerpaliśmy również z doświadczenia we wszystkich dotychczasowych europejskich projektów dedykowanych Marsowi, Wenus, komecie Czuriumow-Gierasimienko i w przyszłości Merkuremu”.
Za cele misji ExoMars 2016 przyjęto :
- Lądowanie na planecie Mars kapsuły demonstracyjnej o masie około 600 kg, z użyciem systemu kontroli opartego na radarze altymetrycznym, ze wsparciem amortyzatora wstrząsów z włókna węglowego łagodzącego kontakt z twardym podłożem
- Zebranie największej możliwej ilości danych podczas wejścia w atmosferę Marsa
- Pobranie naukowych próbek z powierzchni planety
- Obserwowanie atmosfery i powierzchni Marsa przez okres dwóch lat z orbitera umieszczonego na wysokości 400 km
- Dostarczenie łączności i wsparcia telekomunikacyjnego na potrzeby łazika misji ExoMars 2018
W ramach misji ExoMars 2018, włoski oddział Thales Alenia Space odpowiada za opracowanie systemu nawigacji i kierowania dla orbitera i modułu lądownika, zaprojektowanie systemów łazika marsjańskiego oraz zbudowanie zintegrowanego z łazikiem laboratorium analitycznego. Laboratorium będzie wyposażone w „perforator”, który umożliwi odwierty na głębokość 2 metrów oraz pobranie próbek marsjańskiej gleby.
