Armia Iranu. Czy ma szanse w starciu z Izraelem?
Oczy całego świata zwróciły się w kierunku Bliskiego Wschodu, gdy Iran rozpoczął zmasowany atak na Izrael. W kierunku wielu izraelskich miast wysłano setki rakiet i dronów. Pojawia się pytanie o wybuch nowego konfliktu i konwencjonalną wojnę. Co posiada armia Iranu i jaka jest jej siła?
Iran jest przez ekspertów uznawany za tzw. mocarstwo lokalne. Co to znaczy? Kraj nie ma takiego statusu jak choćby USA czy Chiny, które są obecne na całym globie i posiadają bardzo rozbudowaną siatkę wpływów. Jest jednak silnym graczem regionu, w którym rywalizuje z np. Izraelem i Arabią Saudyjską - państwami-sojusznikami Stanów Zjednoczonych. Kraj ze stolicą w Teheranie również ma swoje wpływy poza granicami, choć te ograniczają się głównie do obszaru Bliskiego Wschodu.
Mowa o kraju dużych rozmiarów. Iran jest 17. największym krajem świata z powierzchnią ponad 1 600 000 kilometrów kwadratowych. Populacja Iranu wynosi ponad 89 milionów osób, co umiejscawia go na 19. pozycji na całym globie. Mowa o społeczeństwie relatywnie młodym. Mediana wieku w Iranie nie przekracza 32 lat, a zdecydowana większość mieszkańców ma mniej niż 35 lat.
Jak w takiej sytuacji prezentuje się armia Iranu?
Najnowsze rankingi stawiają armię Iranu w gronie 15 najsilniejszych ugrupowań na świecie - znajduje się na 14. pozycji, mając do dyspozycji niemal 600 000 żołnierzy w służbie czynnej, a do tego również około 200 000 pracowników rezerwy (na regularną armię i Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej). Siły Zbrojne Islamskiej Republiki Iranu dzielą się na:
- Armię Islamskiej Republiki Iranu
- Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej
- FARAJA - policyjny organ bezpieczeństwa
Obecnie Iran posiada najliczniejszą armię Bliskiego Wschodu. W skład jej uzbrojenia wchodzą pozostałości po sprzęcie amerykańskim (zakupionym przed 1979 rokiem), sprzęt radziecki i rosyjski, a także znaczna część uzbrojenia wyprodukowana w ramach krajowego systemu zbrojeń.
Podobnie jak w przypadku innych rodzajów uzbrojenia, siły powietrzne Iranu to zestaw bardzo zróżnicowanych maszyn. Niektóre z nich pamiętają jeszcze czasy sprzed rewolucji i pochodzą z USA. Inne to sprzęt zakupiony od "nowych" sojuszników, m.in. ZSRR czy Chin. Na wyposażeniu znajdują się również samoloty produkcji irańskiej czy od państw europejskich.
Samoloty myśliwskie Iranu:
- MiG-29 - łącznie 27 sztuk
- F-14 Tomcat - 23 sztuki (dostarczone przez USA w 1975 roku)
- McDonnell Douglas F-4 Phantom II - łącznie 28 sztuk
- Northrop F-5 Tiger II - 15 sztuk
- HESA Saeghe - 5 sztuk
- Chengdu F-7 Airguard - 21 sztuk
- Dassault Mirage F1 - 5 sztuk
Samoloty sztrurmowe Iranu:
- Suchoj Su-24 - 23 sztuki
- Su-22 - 10 sztuk
- Su-25 - 13 sztuk
Iran przejawia również duże zainteresowanie nowszymi samolotami produkcji rosyjskiej. Mówi się o planach zakupu m.in. Su-30, Su-35 czy Su-57.
W Iranie znajduje się 17 baz myśliwców taktycznych, a w ostatnich latach znacząco zmodernizowano system radarów wczesnego ostrzegania dzięki pomocy Chin. Ostatecznie jednak możliwości kontroli przestrzeni powietrznej są ograniczone. Powodem jest zarówno wciąż ograniczona infrastruktura, jak i duży, trudny teren górzystego kraju.
Głównym elementem wyposażenia wojsk lądowych Iranu jest zestaw ponad 1500 czołgów rodzimej produkcji, czyli Zulfiqar. Pierwszy model oznaczony numerem 1 był produkowany od 1993 roku, później (bo w 2012 roku), rozpoczęto produkcję ulepszonej wersji Zulfiqar-3.
Nowsza wersja, czyli Zulfiqar-3 został zbudowany na bazie amerykańskiego czołgu M-1 Abrams, a przynajmniej do tego modelu został upodobniony. Wprowadzono jednak szereg usprawnień, w skład których wchodzi m.in. ulepszone podwozie i system kierowania, sam silnik czy uzbrojenie. Irańskie czołgi Zulfiqar-3 mają następujące cechy:
- Masa 52 ton
- Długość 9,2 m, szerokość 3,6 m, wysokość 2,5 m
- Pancerz kompozytowy
- Załoga 3 osób
- Silnik AVDS-1790 1000 KM
- Prędkość maksymalna 70 km/h
- Główne uzbrojenie: działo2A46 kal. 125 mm
- Karabiny maszynowe 12,7 mm i 7,62 mm
Armia Iranu posiada również około 800 czołgów Karrar - również irańskiej produkcji. To główny czołg bojowy, który posiada armatę gładkolufową 125 mm 2A46M /M-2/M-5 i 3 karabiny maszynowe - 7,62 mm, zdalnie sterowany karabin maszynowy 12,7 mm i 14,5 mm. Zasięg operacyjny czołgu wynosi do 550 kilometrów, choć może zostać zwiększony dzięki dodatkowym zbiornikom paliwa.
Inne wyposażenie wojsk lądowych Iranu:
- Czołg T-72S - około 400 sztuk
- M-60A1 - 150 sztuk
- T-62 - 75 sztuk
- Chieftain Mk 3/Mk 5 - 100 sztuk (czołg brytyjski)
- AH-1J Sea Cobra - główny helikopter
- Panha 2091
Iran posiada jeszcze dwa rodzaje sił zbrojnych - to Marynarka Wojenna i Siły Obrony Powietrznej. W skład marynarki wchodzi:
- 7 fregat
- 5 korwet
- 20 jednostek szybkiego ataku
- 6 łodzi patrolowych
- 31 statków desantowych
- 17 statków pomocniczych
- 19 łodzi podwodnych
- 54 samoloty
Siły Obrony Powietrznej Iranu są zdolne do kontrolowania sieci radarowej kraju. Są oddzielone od Sił Powietrznych. Jakie jest ich wyposażenie?
- Systemy radarowe - m.in. Sepehr, Alim, Falak
- Artyleryjskie systemy obrony powietrznej - m.in. ZU-23-2 Oerlikon GDF
- Przenośne systemy przeciwlotnicze
- Rakietowe systemy obrony powietrznej
Kluczowym elementem uzbrojenia Iranu są rakiety balistyczne i pociski o różnym zasięgu. Iran od lat rozwijał swój program broni dalekiego rażenia, dzięki czemu dziś jest zdolny do wysłania rakiet w praktycznie każde miejsce na Bliskim Wschodzie. Niektóre pociski posiadają zasięg wynoszący kilka tysięcy kilometrów.
Równie mocny nacisk postawiono na produkcję dronów - różnych, bo na wyposażeniu armi znaleźć można zarówno UAV typu kamikadze, jak i wielozadaniowe jednostki. Ten element uzbrojenia stał się swego rodzaju towarem eksportowym, który był obecny m.in. w Ukrainie. Część dronów posiada zasięg wynoszący ponad 2000 kilometrów, są w stanie dotrzeć do Izraela, a niski pułap lotu umożliwia uniknięcie wykrycia przez raday wroga.
Jednym z głównych powodów nakładania sankcji na Iran są próby wzbogacania uranu i ryzyko stworzenia przez kraj broni jądrowej. Obecnie nie wiadomo wiele o ewentualnym arsenale nuklearnym Iranu poza tym, że kraj ten może teoretycznie posiadać wystarczającą ilość surowca do przygotowania kilku bomb.
Więcej o broni atomowej Iranu przeczytasz tutaj.
Armia Iranu jest jedną z najsilniejszych formacji na Bliskim Wschodzie, która góruje nad innymi m.in. dzięki swojej liczebności. Wypada jednak blado w starciu z technologią np. Stanów Zjednoczonych czy Izraela. Nie posiada nowoczesnych czołgów, a największą bolączką pozostaje lotnictwo, które cierpi z uwagi na przestarzały sprzęt. Ten w większości pochodzi jeszcze z czasów sprzed rewolucji islamskiej. Krajowy przemysł zbrojeniowy nie stworzył żadnego godnego konkurenta dla rozwiązań amerykańskich.
Siłą armii pozostają jednak drony i rakiety dalekiego zasięgu. To umożliwia prowadzenie ostrzału z daleka, bez angażowania sił zbrojnych w bezpośrednie starcie.