Dysk SSD. Jedna zmiana i twój komputer przyspieszy
Oprac.: Marcin Szałaj
Szybkość komputera, a szczególnie systemu operacyjnego nie zależy tylko od pamięci RAM. Ważny jest też dysk, który często wybieramy, kierując się tylko jego pojemnością. To błąd, który jednak można naprawić szybko i stosunkowo niedrogo. Dlaczego w laptopach znacznie lepiej sprawdza się dysk SSD? Czy można go zamontować także w starszych komputerach?
Spis treści:
Czym się różnią dyski SSD i HDD?
Podstawową różnicę między SSD i HDD skrywa pełna angielska nazwa tego pierwszego, czyli solid-state drive. Pamięć NAND flash, która jest w nich wykorzystywana, nie wymaga użycia żadnych ruchomych części. W dyskach HDD dane zapisywane są na talerzach magnetycznych obracanych przez ruchomą głowicę.
W ostatnich latach na rynek europejski nie trafiają już laptopy z dyskami HDD. Obecnie są one instalowane głównie jako dodatkowa pamięć w komputerach stacjonarnych. Powodów jest wiele, to po prostu nowsza i bardziej wydajna technologia, której ceny drastycznie spadły wraz z upływem czasu.
W dysku HDD dane zapisywane są na talerzach - żeby uzyskać do nich dostęp, nośnik musi zostać odpowiednio obrócony. W dysku SSD z pamięcią flash mamy tylko chip i kontroler, a dostęp do poszczególnych paczek danych jest niemal natychmiastowy. Dla ukazania skali, możemy przyjąć, że średni czas opóźnienia dla dysku HDD wynosiła 4 milisekundy. Brak ruchu mechanicznego skraca ten czas do 0,1 milisekundy.
Jakie korzyści daje konstrukcja SSD?
- wielokrotnie większa prędkość;
- większa odporność na uszkodzenia;
- bezgłośna praca dysku SSD.
Trzy punkty przekładają się bezpośrednio na szybkość, niezawodność i komfort użytkowania tych urządzeń. Jedyne minusy w porównaniu z dyskami HDD to wyższa cena i ograniczona liczba cykli nadpisywania kolejnych danych.
Podatność na uszkodzenia sprawia jednak, że średnia żywotność dysku HDD nie jest wcale większa. Koszt dysku SSD jest kilkukrotnie wyższy niż HDD, jednak nie są to ceny zaporowe - urządzenia o pojemności 1 TB można kupić za mniej niż 150 zł.
SSD czy HDD. Który dysk lepszy?
Po lekturze powyższego akapitu widać wyraźnie, że dysk SSD jest lepszy od HDD. Nie ma tu wielkiej filozofii, jeżeli staniesz przed wyborem, powinieneś zdecydować się na dysk z pamięcią flash.
Nie oznacza to jednak, że dyski HDD są bezużyteczne - jako znacznie tańsze rozwiązanie są wykorzystywane wszędzie tam, gdzie niezbędne jest magazynowanie dużych ilości danych.
Wybiera się je przede wszystkim do urządzeń stacjonarnych, w ruchu ryzyko uszkodzenia talerzy magnetycznych jest dużo większe. Powinni o tym pamiętać zwłaszcza właściciele starszych laptopów - tym bardziej że nie muszą wcale wymieniać całego komputera, aby cieszyć się szybszym i trwalszym dyskiem.
Czy dysk SSD pasuje do każdego komputera?
Nie licząc wyjątkowo wiekowych modeli, w większości laptopów da się zamontować dysk SSD - trzeba tylko uważnie przyjrzeć się odpowiednim parametrom. W przypadku komputerów stacjonarnych sprawa jest znacznie prostsza i dysk z pamięcią flash można zamontować w każdym z nich, nie tylko zamiast starego HDD, ale także równolegle z nim.
Jeżeli dysponujemy dwoma dyskami, to na SSD powinien znaleźć się system operacyjny, a na HDD rzadziej wykorzystywane pliki (np. archiwum ze zdjęciami).
Wracając do laptopów, praktycznie nigdy nie zdarza się, że urządzenie pozwala na jednoczesne korzystanie z obu technologii jednocześnie. Albo HDD, abo SSD, a od mniej więcej 2020 roku - tylko SSD.
Dla tych, którzy posiadają starsze modele, istnieje jednak furtka, o ile dysk HDD obsługiwała szeregowa magistrala komputerowa - SATA, w odróżnieniu od jej równoległego poprzednika - ATA. Należy jednak wybrać odpowiedni rodzaj samego dysku - kompatybilny z SATA, a nie NVMe - nowszym standardem tego rodzaju nośników pamięci.
Teoretycznie możliwe jest też zainstalowanie SSD w naprawdę starych laptopach, także z ATA, jednak wtedy trzeba korzystać z adapterów, które wpłyną na deklarowaną wydajność dysków.
Co przyspieszy dysk SSD, a w czym nie pomoże?
Dysk SSD dramatycznie poprawia szybkość ładowania i działania systemu operacyjnego - świetnie widać to od razu po włączeniu komputera, który w ciągu kilku sekund jest załadowany i gotowy do działania. Szybsze będzie też uruchamianie poszczególnych plików i reakcje na wszelkie działania w interfejsie komputera.
Instalacja dysku SSD nie wpłynie jednak znacząco na działanie gier. W tym przypadku o wiele większe znaczenie ma pamięć operacyjna RAM. Przeniesienie gry z talerzy magnetycznych na flash może nieznacznie przyspieszyć ładowanie gry, czy kolejnych lokacji, ale nie wpłynie w zauważalnym stopniu na płynność rozgrywki.
Czytaj także:
Zobacz też:
