Urlop na żądanie - kiedy możesz z niego skorzystać?
Urlop na żądanie jest jednym z podstawowych praw każdego pracownika zatrudnionego na umowę o pracę. To właśnie on umożliwia skorzystanie z dnia lub dni wolnych w razie wystąpienia nagłej sytuacji, która uniemożliwia pojawienie się w pracy. Sprawdź, kiedy możesz wykorzystać "UŻ" i czy pracodawca może odmówić jego udzielenia.

- Urlop na żądanie przeznaczony jest do wykorzystania w wyjątkowych sytuacjach, w których pracownik nie jest w stanie pojawić się w pracy.
- Można skorzystać z niego m.in. w przypadku konieczności opieki nad pociechą lub innym członkiem rodziny, awarii w domu czy pilnych urzędowych spraw - nie trzeba jednak określać konkretnej przyczyny nieobecności.
- Wymiar UŻ to 4 dni w ciągu roku - o ile nie wykorzystałeś jeszcze całego urlopu wypoczynkowego.
- Pracodawca może odmówić Ci udzielenia wolnego na żądanie tylko jeśli występują konkretne, uzasadnione przesłanki - np. wówczas, gdy Twoja obecność w pracy jest niezbędna do ochrony interesów firmy.
Urlop na żądanie - na czym polega?
Urlop na żądanie, będący częścią urlopu wypoczynkowego, pozwala na skorzystanie z dnia lub dni wolnych bez ich wcześniejszego planowania. Pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę ma do niego prawo w wymiarze 4 dni w ciągu roku - bez względu na wymiar czasu pracy czy rodzaj umowy (czas określony czy nieokreślony). Aby z niego skorzystać, nie trzeba uwzględniać planu urlopowego - należy jednak poinformować pracodawcę o takim zamiarze najpóźniej w dniu urlopu, przed godziną rozpoczęcia pracy - np. telefonicznie lub mailowo. Za czas trwania urlopu na żądanie zatrudnionemu przysługuje pełne wynagrodzenie, tak jak w przypadku planowanego urlopu wypoczynkowego.
Jesteś na etapie poszukiwań pracy w Chorzowie? Sprawdź ogłoszenia rekrutacyjne online.
Kiedy możesz skorzystać z urlopu na żądanie?
Co do zasady urlop na żądanie jest przeznaczony do wykorzystania w niespodziewanych, wyjątkowych sytuacjach, w których pracownik nie jest w stanie pojawić się w pracy. Kodeks pracy nie określa jednak konkretnych powodów, które uprawniają do jego wykorzystania - a Ty nie masz obowiązku wyjaśniać pracodawcy, dlaczego potrzebujesz dnia lub dni wolnych. Przyczyną wykorzystania urlopu na żądanie może być np.:
- konieczność opieki nad dzieckiem z powodu zamkniętego żłobka lub przedszkola;
- nagła choroba dziecka lub innego członka rodziny;
- inne nieprzewidziane zdarzenia rodzinne;
- awaria uniemożliwiająca pojawienie się w pracy (np. zepsuty zamek w drzwiach wyjściowych, zalanie mieszkania, awaria samochodu itp.);
- pilne sprawy urzędowe do załatwienia w tym samym dniu.
Z urlopu na żądanie możesz skorzystać, jeżeli nie wykorzystałeś jeszcze całego urlopu wypoczynkowego (20 lub 26 dni w zależności od stażu pracy). Jeśli natomiast wybrałeś już wszystkie dni wolne przypadające na dany rok, pracodawca odmówi Ci udzielenia UŻ.
Urlop na żądanie a pierwsza praca lub nowy pracodawca
Pracownik, który podjął swoją pierwszą pracę, ma prawo do urlopu wypoczynkowego - a tym samym do urlopu na żądanie - po pierwszym w całości przepracowanym miesiącu. Osoby, które zmieniają miejsce pracy w ciągu roku kalendarzowego, mogą natomiast skorzystać z urlopu na żądanie już w pierwszym miesiącu pracy (jeżeli nie wykorzystały dni wolnych u poprzedniego pracodawcy).
Interesuje Cię branża IT? Wiele cennych wskazówek z tego obszaru znajdziesz na branżowych portalach i blogach, jak np. the:blog.
Kiedy pracodawca może odmówić Ci udzielenia urlopu na żądanie?
W sytuacji, w której obecność pracownika w miejscu pracy jest konieczna do ochrony firmowych interesów, pracodawca może odmówić udzielenia urlopu na żądanie. Jeśli zatem:
- w obsadzie najważniejszych stanowisk występują pewne braki,
- nastąpi nagła zmiana w organizacji pracy,
- w wyniku Twojej nieobecności procesy produkcyjne zostałyby przerwane,
możesz spotkać się z odmową. Jeżeli natomiast zatrudniający uniemożliwia wzięcie UŻ bez konkretnych przyczyn, a pracownik nie wykorzystał jeszcze wszystkich dni urlopowych, na pracodawcę może zostać nałożona kara grzywny. Jeśli bowiem nie występują żadne uzasadnione przesłanki, ma on obowiązek udzielić dni wolnych na żądanie w terminie wskazanym przez pracownika.
Jeśli szukasz pracy w Prudniku, ciekawe ogłoszenia znajdziesz na portalach rekrutacyjnych w sieci.
Podsumowanie
Urlop na żądanie w wymiarze 4 dni rocznie może zostać wykorzystany w nagłych, wyjątkowych sytuacjach, które uniemożliwiają pojawienie się w pracy. Mowa m.in. o niespodziewanej awarii w domu, zamknięciu przedszkola, do którego uczęszcza dziecko, opiece nad innym członkiem rodziny czy koniecznością załatwienia pilnych spraw urzędowych. Co jednak istotne, z UŻ można skorzystać tylko wówczas, gdy nie zostały jeszcze wykorzystane wszystkie dni urlopu wypoczynkowego. W szczególnych sytuacjach pracodawca może odmówić udzielenia wolnego na żądanie - np. jeśli obecność pracownika w firmie jest konieczna do ochrony jej interesów.
Artykuł sponsorowany







