Na niebie widać coraz mniej gwiazd. Zanieczyszczenie światłem dramatycznie rośnie

Z każdym rokiem na nocnym niebie widać coraz mniej gwiazd. Zanieczyszczenie światłem rośnie o 7-10 proc. rocznie, co jest znacznie szybszym tempem, niż dotychczas wynikało to z pomiarów satelitarnych. Tak wynika z badań przeprowadzonych przez naukowców z GFZ German Research Center for Geosciences i Ruhr-Universität Bochum NOIRLab amerykańskiej National Science Foundation.

Wnioski zostały wyciągnięte na podstawie ponad 50 tys. obserwacji z całego świata, które były prowadzone w latach 2011-2022 w ramach obywatelskiego projektu naukowego "Globe at Night".

Jak podkreśla Constance Walker, współautorka badania i szefowa projektu Globe at Night poświata ma poważny wpływ na środowisko, ponieważ wiele zachowań i procesów fizjologicznych zwierząt jest determinowana cyklami dobowymi i sezonowymi - a tym samym wpływa na nie światło.

Pomiary, które były prowadzone w ramach nauki obywatelskiej, zaangażowało się 51 tys. 351 osób z 19 tys. 262 lokalizacji na całym świecie. Dane z największej liczby lokalizacji uzyskano w Europie i Ameryce Północnej. To odpowiednio 3699 i 9488 lokalizacji.

Wolontariusze w ramach naukowej obserwacji nieba dostawali specjalną mapę nieba z zaznaczonymi ośmioma poziomami zanieczyszczenia nieba. Patrząc w górę, określali, który poziom pasuje najbardziej.

Według pomiarów wzrost zanieczyszczenia światłem w Europie jest na poziomie 6,5 proc. rocznie, natomiast w Ameryce Północnej aż 10,4 proc. rocznie. Jednak suche dane niewiele nam powiedzą o skali, dlatego Kyba wyjaśnił to bardziej obrazowo dla średniej z całego świata wynoszącej 9,6 proc.:  — Jeśli rozwój miałby postępować w takim tempie, dziecko urodzone w miejscu, w którym widać 250 gwiazd, będzie mogło zobaczyć tam tylko 100 gwiazd w dniu swoich 18. urodzin.

Co ciekawe, pomiary dokonane przez satelity pokazały spadek sztucznej jasności (o 0,3 procent rocznie w Europie, o 0,8 procent w Ameryce Północnej).

Choć mamy możliwość satelitarnej obserwacji Ziemi, to opiera się ona na czujnikach, które, jak się okazuje, nie są na tyle dokładne i czułe. Mówiąc precyzyjniej, najbardziej wrażliwe są na światło skierowane bezpośrednio ku górze. Ale jak wyjaśnia Christopher Kyba, za większość poświaty odpowiada oświetlenie poziome, jak światło z okien, oświetlenie elewacji czy świecące reklamy.

Dodatkowym czynnikiem jest przejście z oświetlenia żółtymi lampami sodowymi na białe światła LED, które emitują więcej światła niebieskiego.  — Nasze oczy są bardziej wrażliwe na niebieskie światło w nocy, a niebieskie światło jest bardziej podatne na rozproszenie w atmosferze, więc bardziej przyczynia się do poświaty na niebie  — mówi Kyba  — Ale jedyne satelity, które mogą sfotografować całą Ziemię w nocy, nie są czułe w zakresie długości fal światła niebieskiego.

Zaletą prowadzonych obserwacji jest to, że uchwycono zmiany w krajach wysoko rozwiniętych, charakteryzujących się dużym zanieczyszczeniem światła. Ale Europa i Ameryka Północna to nie cały świat. Choć zebrane dane pochodziły również z pozostałych kontynentów, to ilość danych jest dużo mniejsza. W Azji połowa pomiarów pochodzi tylko z jednego państwa - Japonii. Pozostają jeszcze państwa rozwijające się, gdzie ilość sztucznego oświetlenia może wrastać.

Skomentuj artykuł na Facebooku Geekweeka