Odkryto hymn do Babilonu. Zaginiony tekst sprzed 1000 lat
Po ponad tysiącu lat milczenia starożytny hymn na cześć Babilonu znów przemówił. Odkryty dzięki sztucznej inteligencji i glinianym tabliczkom, zachwyca opisami miasta i uroków przyrody. Tekst zmienia nasze spojrzenie na literaturę Mezopotamii.
Niemiecki asyriolog Enrique Jiménez z Uniwersytetu Ludwika Maksymiliana w Monachium, we współpracy z Uniwersytetem w Bagdadzie, odnalazł nieznany wcześniej pełny tekst "Hymnu do Babilonu". Jak zauważają naukowcy, to odkrycie zmienia nasze spojrzenie na literaturę Mezopotamii zarówno pod względem formy, jak i treści.
Gliniane tabliczki odczytane dzięki sztucznej inteligencji
Zaginiony hymn przetrwał wyłącznie na glinianych tabliczkach zapisanych pismem klinowym. Częściowo zniszczone, rozrzucone po różnych kolekcjach, były przez wieki niezrozumiałe. Dopiero praca nad Elektroniczną Platformą Biblioteki Babilońskiej oraz użycie sztucznej inteligencji pozwoliły badaczom połączyć 30 rękopisów należących do tego samego utworu.
Zadziwiające jest, że ten obszerny, bo liczący aż 250 wersów poemat był w starożytności tak popularny, że przepisywano go w szkołach. Jednocześnie do dziś nie był znany żadnemu współczesnemu badaczowi. Tekst chwali miasto Babilon, opisuje jego architekturę, społeczeństwo i przyrodę. Szczególnie cenne są informacje o roli kobiet, kapłanek oraz o tolerancji mieszkańców wobec cudzoziemców. To rzeczy, o których dotąd mezopotamska literatura nie wspominała.
Niestety ze względu na licencję nie możemy pokazać samej tabliczki z inskrypcją. Można ją natomiast obejrzeć w artykule, który jest dostępny w całości na stronie Cabridge University Press.
Wierny przekład starożytnego hymnu do Babilonu
Poniżej publikujemy fragment hymnu, w którym autor opisuje życiodajną rolę Eufratu - rzeki, nad którą położony był Babilon:
"Eufrat jest jej rzeką ustanowioną przez mądrego pana Nudimmuda.
On nawadnia łąki, nasyca trzcinowiska,
Wylewa swe wody do laguny i morza,
Jego pola rozkwitają ziołami i kwiatami,
Jego łąki, w lśniącym rozkwicie, wydają jęczmień,
Z którego, zebrany, układany jest snop,
Stada bydła i trzody leżą na zielonych pastwiskach,
Bogactwo i wspaniałość - to, co przystoi człowiekowi -
Są darowane, pomnożone i po królewsku przyznane."
Tu widzimy nie tylko literacki zachwyt, ale także rzadki przykład opisania fenomenu natury w mezopotamskiej poezji. Większość znanych dotąd utworów z tego regionu skupiała się na bogach, rytuałach i królach, pomijając świat przyrody.
Odnalezienie hymnu do Babilonu to kolejny dowód na to, że wielkie teksty cywilizacji nie zostały jeszcze w pełni poznane i wiele z nich jeszcze czeka na odkrycie. Czasem ukryte w popękanej tabliczce z gliny. Trzeba je tylko umieć odczytać.
Źródło: Ludwig Maximilian University of Munich
