2015 BZ509 – planetoida z innego układu planetarnego?
Brazylijsko-francuski zespół astronomów przeanalizował orbitę planetoidy 2015 BZ509. Wynik analiz sugeruje, że ciało to powstało poza naszym Układem Słonecznym.
Jak dużo w Układzie Słonecznym znajduje się planetoid, które nie powstały “u nas”? Od czasu detekcji i dalszych obserwacji “międzygwiezdnego wędrowcy” – planetoidy 1I/2017 U1 Oumuamua – wzrosło zainteresowanie poszukiwaniami obiektów powstałych w innych układach planetarnych. Różne szacunki sugerują, że w Układzie Słonecznym może przebywać obecnie od kilkudziesięciu tysięcy nawet do kilkudziesięciu milionów planetoid i komet, które powstały w innych układach. Dlatego też kilka różnych grup badawczych rozpoczęło poszukiwania kolejnych “międzygwiezdnych wędrowców”.
Astronomowie z francuskiego Universite de la Cote d’Azur i brazylijskiego Universidade Estadual Paulista postanowili bliżej przyjrzeć się planetoidzie 2015 BZ509. Ten obiekt, wykryty w listopadzie 2014 roku, ma bardzo nietypową orbitę: wsteczną, czyli o ruchu przeciwnym niż większość innych obiektów Układu Słonecznego. Co więcej, orbita ma duży związek z Jowiszem – w ciągu jednego jowiszowego roku gazowy olbrzym wykonuje ruch 360 stopni dookoła Słońca, zaś 2015 BZ509 wykonuje 366,3 stopnia, ale w przeciwnym kierunku. Minimalne zbliżenie pomiędzy 2015 BZ509 a Jowiszem wynosi około 175 milionów kilometrów.
Tak nietypowa orbita zaciekawiła astronomów z Francji i Brazylii. Analiza statystyczna wykazała, że spośród miliona orbit o podobnych parametrach do 2015 BZ509 zaledwie 27 może być stabilnych w okresie czasu porównywalnym z wiekiem Układu Słonecznego (4,6 miliarda lat). Pozostałe orbity nie byłyby stabilne i wcześniej czy później skutkowałyby w znacznej zmianie orbity lub nawet “wyrzuceniu” obiektu poza Układ Słoneczny. Zdaniem tego zespołu taka orbita 2015 BZ509 świadczy, że ta planetoida powstała w innym układzie planetarnym.
Powstanie w innym układzie planetarnym wcale nie musi być dużym zaskoczeniem. Nasze Słońce z pewnością powstało wraz z innymi gwiazdami z większego obłoku gazu i pyłu międzygwiezdnego. Oznacza to, że przez pierwsze setki milionów lat od powstania był dość niewielki dystans pomiędzy Słońcem, a pobliskimi młodymi gwiazdami. W konsekwencji Słońce i inne gwiazdy mogły się “wymienić” pewną ilością komet i planetoid. Jeśli tak rzeczywiście się stało, wówczas do dziś wokół Słońca mogą krążyć po bardzo nietypowych orbitach inne “międzygwiezdne” planetoidy, w tym po orbitach polarnych wokół naszej Dziennej Gwiazdy, z dala od innych planet.
Oczywiście, są możliwe jeszcze inne wytłumaczenia natury 2015 BZ509. Ta planetoida może pochodzić z Obłoku Oorta, skąd wskutek interakcji z przelatującymi w pobliżu gwiazdami lub też “Planetą 9” doszło do zmiany orbity, a następnie interakcji z gazowymi gigantami (głównie Jowiszem i Saturnem), co doprowadziło do obecnej orbity.
