3 mln Polaków chorych na cukrzycę. Co trzeci o tym nie wie
Opublikowane niedawno dane Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) pokazują, że na świecie żyje 422 mln dorosłych osób z cukrzycą. Liczba ta w ciągu ostatnich 25 lat wzrosła aż czterokrotnie. W Polsce choroba ta generuje koszty pośrednie i bezpośrednie na poziomie co najmniej 3,46 mld zł rocznie. Koszty powikłań to dodatkowe 3,57 mld zł rocznie, z czego 78 proc. to finansowe konsekwencje powikłań sercowo-naczyniowych, które są również przyczyną 2 proc. wszystkich zgonów w Polsce.
Cukrzyca jest przewlekłą chorobą metaboliczną, której istota polega na zaburzeniach w produkcji lub skutecznym wykorzystywaniu przez organizm chorego insuliny - hormonu regulującego poziom cukru we krwi. Około 90 proc. przypadków tej choroby to tzw. cukrzyca typu 2. Według statystyk w Polsce na cukrzycę choruje ok. 3 mln osób, z których aż 1/3 nie ma świadomości choroby. Tymczasem długo utrzymujący się podwyższony poziom cukru we krwi uszkadza naczynia krwionośne powodując poważne powikłania sercowo-naczyniowe takie jak choroba wieńcowa, niedokrwienie kończyn dolnych (tzw. stopa cukrzycowa), udar mózgu.
Powikłania cukrzycy są jedną z głównych przyczyn zgonów na świecie. WHO szacuje, że są one częstszą przyczyną zgonów niż AIDS, gruźlica i malaria łącznie. W Polsce każdego roku z powodu chorób układu krążenia, które są najpoważniejszym powikłaniem cukrzycy (udary, zawały i inne choroby niedokrwienne serca) notuje się ponad 60 000 zgonów rocznie.
Poza medycznymi konsekwencjami cukrzyca jest poważnym obciążeniem dla gospodarki, a także publicznego systemu ochrony zdrowia i zabezpieczenia społecznego. Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna szacuje, że w 2015 r. wydatki związane z leczeniem cukrzycy stanowiły 9 proc. budżetów ochrony zdrowia w państwach europejskich, co stanowi równowartość 156 mld dol. Są to nie tylko bezpośrednie koszty leczenia cukrzycy, ale też pośrednie koszty tej choroby związane z utraconą produktywnością.
Bezpośrednie koszty leczenia powikłań cukrzycy w Polsce obejmujące hospitalizację i opiekę ambulatoryjną (bez kosztów refundacji leków) wyniosły w 2013 r. ponad 2 mld zł , z czego aż 70 proc. (1,45 mld zł) stanowiły koszty leczenia powikłań sercowo-naczyniowych. Powikłania sercowo-naczyniowe są też najpoważniejszym źródłem pośrednich kosztów wszystkich powikłań cukrzycy.
Koszty związane z absencją chorobową, długoterminową niezdolnością do pracy, a także przedwczesnymi zgonami generują 1,49 mld zł kosztów rocznie, z czego 89 proc. (1,33 mld zł) stanowią koszty powikłań sercowo-naczyniowych spowodowanych cukrzycą. 740 mln zł rocznie (56 proc. pośrednich kosztów tych powikłań) to ekonomiczna konsekwencja przedwczesnych zgonów. 480 mln zł kosztuje gospodarkę długotrwała niezdolność do pracy spowodowana sercowo-naczyniowymi powikłaniami cukrzycy. Do tego dochodzi roczny koszt związany z absencją chorobową na poziomie 107 mln zł. Szacowane kwoty byłyby jeszcze wyższe, gdyby wyliczono je nie na podstawie średniego wynagrodzenia, a w oparciu o wysokość PKB.
- Szczególnie niepokojące jest tempo, w jakim rosną bezpośrednie koszty powikłań cukrzycy. W ciągu 4 lat wzrosły one trzykrotnie - z kwoty 850 mln zł w 2009 r. do aż 2,5 mld zł w 2013 r. - To bardzo dobrze ilustruje skalę wyzwania, z którym w najbliższym czasie musi się zmierzyć system opieki zdrowotnej - powiedział dr Krzysztof Chlebus z I Kliniki i Katedry Kardiologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Pełnomocnik Rektora ds. innowacji i transferu wiedzy, który bada ekonomiczne skutki powikłań cukrzycy.
WHO podkreśla, że jedynym skutecznym sposobem zwalczenia epidemii cukrzycy jest zapobieganie jej rozwojowi na wczesnym etapie oraz zintegrowane podejście do leczenia rozpoznanej choroby zmierzające do zapobiegania powikłaniom. Światowy Dzień Zdrowia w 2016 r. poświęcony był walce z cukrzycą. Zgodnie z przewidywaniami WHO, do 2030 r. cukrzyca będzie siódmą najczęstszą przyczyną zgonów na świecie.
