Gwiazdy Delta Scuti wcale nie pulsują chaotycznie
Korzystając z danych zebranych przez teleskop kosmiczny TESS, astronomowie rozszyfrowali w końcu rytm pulsacji dziwnych, młodych gwiazd.
Mowa o gwiazdach zmiennych typu Delta Scuti. Obracają się one tak szybko, że spłaszczają się lekko, emitując chaotyczne wzorce pulsacji. Naukowcy odkryli, że z chaosu wyłania się porządek. W 60 gwiazdach zmiennych typu Delta Scuti zidentyfikowano regularne wzorce pulsacji o wysokiej częstotliwości.
- Gwiazdy Delta Scuti wyraźnie pulsują w nietypowy sposób, a do tej pory nie rozumieliśmy tych wzorców. Aby użyć muzycznej analogii, wiele gwiazd pulsuje zgodnie z prostymi akordami, ale gwiazdy Delta Scuti są złożone, z nutami, które wydają się być pomieszane. Teleskop TESS pokazał nam, że to nieprawda w przypadku wszystkich - powiedział Tim Bedding z Uniwersytetu w Sydney.
Pulsacje gwiezdne nie są zjawiskiem niezwykłym. Wiele gwiazd - może nawet wszystkie - oscylują we wzorach rytmicznych, powodowanych przez fale akustyczne odbijające się wewnątrz gwiazdy. Uważa się, że fale te powstają w wyniku konwekcji pola magnetycznego gwiazdy i powodują, że gwiazda rozszerza się i lekko kurczy, jak bicie serca. Jest to wykrywalne pod postacią słabego wahania ilości światła emitowanego przez gwiazdę.
Tak jak trzęsienia ziemi mogą być wykorzystywane do badania wnętrzności Ziemi, tak oscylacje gwiazd mogą ujawnić co się w nich dzieje, co może być wykorzystane do poznania właściwości takich jak ich wiek, skład i temperatura - pole znane jako astrosejsmologia.
Dzięki teleskopowi kosmicznemu TESS naukowcy odkryli podzbiór gwiazd Delta Scuti, które zdawały się mieć regularne wzorce pulsacji. Okazuje się, że są one młodsze niż gwiazdy Delta Scuti, które nadal pulsują w chaotyczny sposób. Jest to zgodne z naszym rozumieniem ewolucji gwiazd - widma pulsacji stają się bardziej złożone w miarę starzenia się gwiazd.
Dzięki astrosejsmologii udało się rozstrzygnąć debatę na temat wieku gwiazdy Delty Scuti o nazwie HD 31901. Dwa wcześniejsze obliczenia wykazały zgoła odmienny wiek - około 1 mld lat i 130 mln lat. Nowe dane sugerują, że gwiazda ma ok. 150 mln lat, co wspiera teorię o młodszym wieku.
