Już wiadomo, dlaczego nietoperze są odporne na niebezpieczne wirusy
Pojedyncza mutacja w genie o nazwie Sting może być jednym z powodów, dla których nietoperze są odporne na skutki działania potencjalnie śmiercionośnych wirusów, takich jak Ebola.
Chińscy naukowcy wykazali, że gen Sting u nietoperzy indukuje produkcję niższych poziomów interferonu, który sygnalizuje, że organizm jest atakowany przez wirusa. Za duże stężenie interferonu wiąże się z wystąpieniem poważnych objawów obserwowanych w wielu zakażeniach wirusowych. Ale dzięki specjalnej mutacji, nietoperze mogą z tym walczyć. Powszechnie wiadomo bowiem, że nietoperze mogą być nosicielami wielu niebezpiecznych wirusów (Marburg, Ebola, Nipah) i jednocześnie nie cierpieć z tego powodu.
- Interesowało nas, dlaczego układ odpornościowy nietoperzy może radzić sobie z tak wieloma śmiercionośnymi wirusami - powiedział prof. Peng Zhou z Instytutu Wirusologii w Wuhan.
Zazwyczaj w mechanizmach odpornościowych na infekcje wirusowe biorą udział przeciwciała i limfocyty T. Rozpoznają one wirusy, które poznały w wyniku szczepień ochronnych lub wcześniej przebytych infekcji. Ale wirusowych najeźdców można także zwalczać dzięki odporności wrodzonej.
Kiedy wirus infekuje komórkę, pozostawia wiele znaków charakterystycznych, a te są wykrywane przez białka, które włączają produkcję interferonu. Wczesne objawy, które wiążemy z infekcją wirusową - gorączka, bóle mięśniowe i zmęczenie - są spowodowane działaniem interferonu. Interferon uruchamia powstawanie innych cząsteczek, które wykazują bezpośredni efekt antywirusowy.
Okazuje się jednak, że za duże ilości interferonu także szkodzą. To właśnie przez ten szczegół niektóre wirusy, takie jak Ebola czy SARS są niebezpieczne.
- Początkowo myśleliśmy, że nietoperze mają bardzo silny układ odpornościowy, ale po dokładniejszym badaniu genomu nietoperzy stwierdziliśmy, że wykorzystywany przez nie mechanizm jest wyjątkowy - powiedział prof. Zhou.
Szczególnie ważną rolę w walce z wirusami odgrywa gen Sting. Dzięki niemu możliwe jest wykrywanie obcego DNA w miejscu, w którym normalnie nie powinno go być, czyli w cytoplazmie komórki. Niektóre badania sugerują także, że dzięki Sting nietoperze mogą wykrywać RNA - alternatywny materiał genetyczny często wykorzystywany przez wirusy.
- Odkryliśmy, że gen Sting wpływa na wytwarzanie interferonu przez nietoperze, co utrudnia rozprzestrzenianie się wirusów - dodał prof. Zhou.
Naukowcy nie są jednak pewni, czy stłumienie wytwarzania interferonu przez zmieniony gen Sting, zapewnia bezpośrednią ochronę przed niebezpiecznymi wirusami. Konieczne są dalsze badania do potwierdzenia tych rewelacji.
