Megakonstrukcje - niewyobrażalne osiągnięcia człowieka
Ludzka natura sprawia, że człowiek wciąż przesuwa granicę swoich możliwości, mierząc coraz wyżej i patrząc coraz dalej. Najlepiej świadczą o tym kolejne czasem szalone, a innym razem imponujące inwestycje, których koszty liczy się w miliardach dolarów. Oto dziesięć, naszym zdaniem, najciekawszych powstających i już istniejących megakonstrukcji.
Platforma wiertnicza Goliat (Norwegia)
Goliat to największa cylindryczna platforma wiertnicza na świecie. Jest ona platformą typu FPSO (skrót od ang. Floating Production, Storage and Offloading Unit), czyli jednostką pływającą, której zadaniem jest wydobywanie, wstępne oczyszczenie, przechowywanie oraz przeładunek ropy naftowej i gazu ze złóż pod wodą.
Platforma, zacumowana na Morzu Barentsa, ok. 80km od wybrzeży Norwegii, przybyła w to miejsce ze stoczni w Korei Południowej. Ważąca 64 tysiące ton jednostka o średnicy 107m i wysokości 170m, jest w stanie wyprodukować dziennie 100 tys. baryłek ropy, przy możliwościach magazynowych na poziomie 1 miliona baryłek. Energia potrzeba do zasilania Goliata dostarczana jest do niego z lądu za pomocą podmorskiego kabla o długości 100 km. Na platformie może przebywać maksymalnie 120 osób, dla których przygotowano 120 jednoosobowych kajut. Koszt jej budowy wyniósł 5,6 mld euro.
Yas Island (Zjednoczone Emiraty Arabskie)
Yas Island to sztucznie usypana wyspa, nad którą pracę rozpoczęły się w roku 2007. Na 25 km² powierzchni, jaką zajmuje Yas Island, znajdują się m.in. tor wyścigów Formuły 1, pole golfowe, ekskluzywne hotele, największy w tym rejonie świata sklep IKEA o powierzchni użytkowej ponad 19 tys. m², centrum handlowe, park wodny, przystań dla jachtów oraz gigantyczny park rozrywki Ferrari World Abu Dabi, którego powierzchnia wewnętrzna wynosi 86 tys. m². Koszty powstania Yas Island szacuje się na blisko 40 mld dolarów. Zakończenie ostatnich prac związanych z tą inwestycją, planowane jest na rok 2018.
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna (ISS, od ang. International Space Station) powstała w wyniku połączenia projektów budowy amerykańskiej stacji Freedom, rosyjskiej stacji Mir-2 oraz europejskiej koncepcji stacji Columbus. Pierwsze moduły ISS wyniesiono na orbitę w roku 1998. Pierwsza stała załoga zamieszkała na niej natomiast w roku 2000.
Głównym zadaniem stacji, na której przebywać może 6-osobowa załoga, jest prowadzenie badań w warunkach mikrograwitacji. ISS krąży po orbicie na wysokości ok. 330-400km. Struktura stacji liczy przeszło 100m. Panele baterii słonecznych rozciągają się ponadto na ok. 70m. Cała konstrukcja waży natomiast ponad 400 ton i oferuje powierzchnię pomieszczeń hermetyzowanych wynoszącą ponad 1100m³. Koszt budowy stacji szacuje się obecnie na 150 mld dolarów, co czyni ją najdroższą inwestycją w historii ludzkości.
Akashi Kaikyo (Japonia)
Akashi Kaikyo to najdłuższy most wiszący na świecie. Konstrukcja łączy ze sobą leżące na wyspie Honsiu miasto Kobe z wyspą Awaji. Jego budowa rozpoczęła się w roku 1986 i trwała do roku 1998. Most ma długość 3911m i składa się z trzech przęseł, z których najdłuższe liczy 1991m, a dwa pozostałe 960m. Bezwzględna wysokość jego pylonów wynosi natomiast 298,3m, czyli więcej niż np. wysokość Pałacu Nauki i Kultury w Warszawie (237m).
Konstrukcję oświetla łącznie 1084 par lamp, emitujących pełną gamę kolorów. Japoński gigant posiada 6 pasów ruchu, a także taras widokowy na wysokości 47m nad jezdnią (150m nad powierzchnią wody), do którego dostać można się windą. Łączna długość drutu użyta do budowy mostu wyniosła ok. 300 tys. km, a łączna waga lin 57700 ton. Zakłada się, że Akashi Kaikyo powinien wytrzymać trzęsienie ziemi o sile 8,5 stopnia w skali Richtera oraz wiatr wiejący z prędkością 286km/h. Koszt budowy mostu wyniósł 4,3 mld dolarów.
Tunel Marmaray (Turcja)
Budowa Marmaray rozpoczęła się w roku 2004 i trwała do roku 2013. Podwodny odcinek tunelu o długości całkowitej 13,6km, przebiegający pod cieśniną Bosfor i łączący ze sobą europejską i azjatycką część Stambułu, liczy 1,4km. Znajduje się on na głębokości 56m, w najgłębszym punkcie osiągając natomiast 62m, co sprawia, że turecki tunel kolejowy jest najgłębiej położonym tego typu obiektem na świecie. Cała trasa Marmaray wynosi z kolei 76,6km. Tunel zbudowano w ten sposób, by był w stanie wytrzymać trzęsienie ziemi o sile 9 stopni w skali Richtera. Koszt inwestycji wyniósł 4,5 mld dolarów.
Linia kolejowa Crossrail (Wielka Brytania)
Projekt infrastrukturalny Crossrail zakłada wybudowanie 118km tuneli. W samym tylko Londynie liczą one 42km długości, ciągnąc się na głębokości 40m pod brytyjską stolicą. Planuje się, że linię obsługiwać będzie w przyszłości tabor długich na 200m pociągów, kursujących z częstotliwością 24 na godzinę. Dzięki temu sieć będzie w stanie obsłużyć ok. 200 mln pasażerów rocznie. Z miejsca budowy tunelu wywieziono już ok. 5 mln ton ziemi, która posłuży do budowy sztucznej wyspy Wallasea. Linia kolejowa Crossrail ma zostać ukończona w roku 2018. Całkowity koszt jej budowy szacuje się na 23 mld dolarów.
Tama Trzech Przełomów (Chiny)
Tama Trzech Przełomów, budowana w latach 1993-2006, na rzece Jangcy, w prowincji Hubei, wzniesiona została nakładem 37 mld dolarów. Zapora ta to największa pod względem mocy hydroelektrownia na świecie. Docelowo jej moc ma wynosić 22,5 GW energii. Długość tamy wynosi natomiast 2335m, a jej wysokość w najwyższym punkcie 185m. Do jej powstania zużyto 27,2 mln m³ betonu oraz 463 tys. ton stali. Choć zapora ma się przyczynić do znacznego zmniejszenia zużycia węgla, z jej budową związane były liczne kontrowersje. W jej wyniku przesiedlono m.in. 1,26 mln osób, a całkowitemu zatopieniu uległ obszar 17 dużych miast, 140 miasteczek i ponad 3000 wsi. Przemieszczenie 40 mld ton wody 100m nad poziom morza, spowodowało ponadto nieznaczne przechylenie się osi obrotu Ziemi i przesunięcie bieguna geograficznego o 2 cm oraz wydłużenie doby o 0,06 mikrosekundy.
Hyderabad Metro (Indie)
Koszt indyjskiej inwestycji dotyczącej kolei Hyderabad, której zakończenie planowane jest na rok 2017, szacuje się na 2,1 mld dolarów. Jej zadaniem będzie odciążenie komunikacji w przeszło 6-milionowej aglomeracji Hyderabad, poprzez transport 1,7 mln osób dziennie. W ramach projektu powstanie sieć o długości 72 km, ze stacją przesiadkową co 1 km, na których pociągi pojawiać się mają z częstotliwością 3-5 minut.
Port lotniczy Daxing w Pekinie (Chiny)
Powierzchnia budowanego w Pekinie terminalu lotniczego, będącego częścią nowego lotniska Daxing, wynosić ma blisko 700 tys. m², dzięki czemu będzie on wstanie obsłużyć 125 tys. pasażerów dziennie. W skali roku ma ich być ok. 100 mln. Po 7 pasach startowych rocznie ma się natomiast poruszać 620 tys. samolotów. Cały kompleks nowego lotniska zająć ma z kolei powierzchnię 54 km², czyli wielkość porównywalną do powierzchni Bermudów. Autorem projektu terminalu jest brytyjsko-iracka architekt Zaha Hadid. Pierwszy etap inwestycji ma zostać zakończony w roku 2018. Jej koszt szacuje się na 13-14 mld dolarów.
Dubailand (Zjednoczone Emiraty Arabskie)
Powstający w Dubaju park rozrywki Dubailand, którego budowa trwa od roku 2003, będzie największym tego typu obiektem na świecie. Jego powierzchnia ma wynosić docelowo 277 km², podzielonych na 6 stref-światów, z 45 wielkimi parkami o rozmaitej tematyce oraz 200 mniejszymi podstrefami nawiązującymi do różnych motywów przewodnich. Na terenie obiektu mają znaleźć się m.in. boiska i pola golfowe, parki wodne oraz planetarium. Koniec prac nad Dubailandem nastąpić ma w roku 2020. Koszt inwestycji szacuje się na ok. 70 mld dolarów.
