Młody Jowisz daleko od Słońca?
Międzynarodowy zespół astronomów uważa, że Jowisz powstał daleko od Słońca. Przeczy to obecnie najpopularniejszemu modelowi powstania Układu Słonecznego.
Początek Układu Słonecznego i powstawanie planet wciąż jest zagadkowe. Od stosunkowo niedawna astronomowie podejrzewają, że w tym procesie musiała nastąpić migracja planet, przede wszystkim gazowych gigantów. Według tzw. modelu nicejskiego, który został po raz pierwszy zaprezentowany w 2005 roku, nasz Układ Słoneczny niegdyś był znacznie mniejszy, ale w kilkaset milionów lat po jego formacji nastąpiła migracja planet na dalsze orbity. Model nicejski dostarcza potencjalną odpowiedź co do powstania Urana i Neptuna, które znajdują się na orbitach zbyt dalekich, aby mogły się uformować nawet we wczesnym Układzie Słonecznym, gdyż lokalna gęstość materii była tam zbyt mała.
Według tego modelu, Jowisz uformował się w przestrzeni, gdzie dziś znajduje się orbita Marsa. Efektem późniejszej migracji Jowisza było prawie całkowite zniszczenie Pasa Planetoid.
Co ciekawe, z publikacji międzynarodowego zespołu astronomów wynika, że Jowisz powstał w okolicy dzisiejszej orbity Urana – znacznie dalej niż dzisiaj i jeszcze dalej niż to model nicejski przewiduje. Zamiast powiększać swoją orbitę, Jowisz miałby na przestrzeni około 700 tysięcy lat zmniejszyć swoją orbitę do zbliżonej do dzisiejszej.
Publikacja naukowa dotycząca miejsca powstania Jowisza została stworzona dzięki astronomom z szwedzkiego Uniwersytetu w Lund, niemieckiego Instytutu Maxa Planck’a oraz włoskiego Kosmicznej Astrofizyki i Planetologii w Rzymie.
Postulat opiera się o obserwacje planetoid trojańskich Jowisza. Są to dwie “chmury” małych obiektów, które krążą przed i za tym gazowym gigantem w pobliżu jego orbity. Co ciekawe, populacja trojańczyków “przed” Jowiszem jest dwa razy liczniejsza od grupy "za" tą planetą. Jak na razie tej zagadki nie udało się jednoznacznie wyjaśnić. Wg autorów tej publikacji odpowiedzią na tę zagadkę jest migracja Jowisza z większej na mniejsza orbitę.
W latach dwudziestych oraz trzydziestych zostanie przeprowadzona misja bezzałogowa Lucy. Jej celem jest przelot obok sześciu planetoid trojańskich: 3548 Eurybates (ok 65 km średnicy, zbliżenie 12 sierpnia 2027), 15094 Polymele (ok 21 km średnicy, zbliżenie 12 września 2027), 11351 Leucus (ok 35 km średnicy, zbliżenie 18 kwietnia 2028), 21900 Orus (ok 50 km średnicy, zbliżenie 11 listopada 2028) i 617 Patroclus (podwójna planetoida, średnice ok 115 i 105 km, zbliżenie 2 marca 2033). Możliwe, że dzięki tej misji poznamy także odpowiedź na kwestię powstania Jowisza.
