Naukowcy podejrzeli, jak formują się planety
Planety powstają z dużych dysków gazu i pyłu otaczającego gwiazdy, a dzięki obserwacjom ESO oraz VLT teraz wiemy o nich znacznie więcej.
Nowy instrument ESO (Europejskiego Obserwatorium Południowego) zwany SPHERE zaobserwował ewolucję trzech systemów planetarnych. Naukowcy dostrzegli, jak dyski protoplanetarne są rzeźbione na różne sposoby. Mogą one przyjmować kształty łuków, pierścieni, a nawet spirali.
Nie wiemy jaki jest związek między kształtem dysków protoplanetarnych a właściwościami samych planet. Instrumenty takie jak SPHERE pomagają jednak go odnaleźć.
Dyski protoplanetarne mają tendencję do tworzenia struktur spiralnych, takich jak HD 135344B zaobserwowany przez Tomasa Stolkera z holenderskiego Anton Pannekoek Institute for Astronomy. Gwiazda znajduje się ok. 450 lat świetlnych od Ziemi, a dysk jest złożony z dwóch dużych ramion utworzonych przez masywne protoplanety.
Astronomowie zaobserwowali również cztery ciemne smugi przepływające przez dysk protoplanetarny, na skutek burzliwych ruchów materii. Jedna z tych smug znacząco zmieniała się podczas obserwacji. To pokazuje, że także efekty występujące w mniejszych skalach mogą odgrywać ważną rolę w formowaniu planet.
Pozostałe dwa zaobserwowane dyski protoplanetarne mają postać koncentrycznych pierścieni. RX J1615 znajduje się 600 lat świetlnych od Ziemi. System ten został dostrzeżony przez Josa de Boera z Obserwatorium Leiden - jest on bardzo młody i liczy ok. 1,8 mln lat. Podobną strukturę zaobserwowano wokół HD 97048, młodej gwiazdy oddalonej o 500 lat świetlnych od Ziemi.
Astronomowie przekonują, że badanie tego typu systemów, może powiedzieć nam więcej o strukturze i przyszłości Układu Słonecznego.
