Naukowcy są w stanie odwrócić proces starzenia?
Biolodzy wreszcie znaleźli źródło wiecznej młodości w postaci genu NANOG. Odkryto, że ekspresja tego genu w starzejących się komórkach macierzystych, przywraca ich zdolność do rozwinięcia się w pełni funkcjonalne komórki mięśniowe.
Zgodnie z obowiązującym stanem wiedzy, jest tylko jedno zdarzenie zdolne do zatrzymania procesu starzenia się organizmu: śmierć. Teraz badacze z Uniwersytetu w Buffalo oszukali naturalne procesy starzenia dzięki manipulacjom przy komórkach macierzystych.
Istnieje kilka typów komórek macierzystych. Zarodkowe komórki macierzyste są totipotencjalne, a więc mogą przeobrazić się w dowolny rodzaj komórek. Występują one jednak tylko w życiu zarodkowym, więc ich pozyskanie jest wyjątkowo trudne. Istnieje jednak inny rodzaj komórek macierzystych - mezenchymalne komórki macierzyste (MSC), które mogą rozwinąć się np. w komórki mięśni gładkich (SMC). Po osiągnięciu pewnego wieku MSC tracą jednak efektywność i zaczynają generować SMC pozbawione aktyny, czyli jednego z białek zaangażowanych w skurcz mięśnia.
Podłoży tego zjawiska jest kilka. Starzejące się MSC wydają się być nieresponsywne na czynnik wzrostu zwany transformującym czynnikiem wzrostu beta (TGF-beta), a ponadto brakuje w nich enzymu ROCK (Rho-associated protein kinase) katalizującego tworzenie się włókien aktyny.
Zwiększenie ekspresji białka NANOG przywraca w MSC funkcjonalność zarówno enzymu ROCK, jak i TGF-beta. Dzięki temu możliwe jest wytwarzanie komórek mięśniowych bogatych w aktynę, a co za tym idzie - zdolnych do kurczenia się.
Dzięki odkrytemu zjawisku można spowolnić starzenie się komórek. Eksperyment przeprowadzony na komórkach macierzystych pobranych od pacjentów cierpiących na progerię (ciężką chorobę genetyczną charakteryzującą się przyspieszonym starzeniem) udowodnił, że aktywacja genu NANOG jest w stanie zastopować chorobę.
- NANOG ma nie tylko zdolność do opóźniania starzenia, ale także wykazuje potencjał do odwrócenia tego procesu - powiedział Stelios Andreadis, jeden z autorów odkrycia.
Naukowcy nie wiedzą jeszcze, w jaki sposób gen NANOG wpływa na ścieżki sygnałowe ROCK i TGF-beta.