Ile waży kilogram

Międzynarodowe Biuro Miar i Wag w Sevres, we Francji ma problem. Otóż znajdujący się tam 130-letni wzorzec kilograma, będący w postaci platynowo-irydowego cylindra staje się... coraz lżejszy.

Naukowcy planują zastąpić istniejący cylinder nową wartością opartą na fundamentalnych stałych w przyrodzie. Jednak dwa eksperymenty, które mają umożliwić to przejście dają różne wyniki. I tu pojawia się problem.

Pierwszy z eksperymentów polega na zważeniu kilograma przy użyciu pola elektrycznego i magnetycznego, a następnie określenie jego masy przy użyciu stałej Plancka.

Drugi z kolei polega na policzeniu ilości atomów w kuli krystalicznego krzemu i zdefiniowanie masy kilograma przy użyciu stałej Avogadra.

Obie metody mają dawać pomiary z dokładnością do 30 części na miliard (ppb) . Jednak wyniki dwóch eksperymentów różnią się od siebie nawzajem o 175 części na miliard - liczba ta jest nie do przyjęcia przez metrologów.

Jedynym możliwym rozwiązaniem tego problemu jest uśrednienie wartości będących wynikami obu badań i z uzyskanej liczby stworzenie nowej wartości kilograma. Lecz taka metoda jest z kolei nie do przyjęcia w środowisku naukowym.

Póki co, wydaje się że naukowcy pozostaną w stanie sporu co najmniej do 2015 roku, gdy odbędzie się Międzynarodowa Konferencja Miar i Wag. Do tego czasu musimy nadal polegać na wysłużonym cylindrze z Sevres.