Jak język wpływa na postrzeganie czasu?

Jeśli oglądaliście film Nowy początek (polecamy) lub czytaliście opowiadanie Historia twojego życia Teda Chianga (polecamy jeszcze bardziej) to z pewnością zastanawialiście się nad stojącym u podstaw ich fabuły konceptem tego, jak język wpływa na postrzeganie czasu. A okazuje się, że nie jest to całkowicie fikcyjny wymysł.

Są na świecie języki, które są "pozbawione przyszłości" - czas przyszły jest w nich identyczny z teraźniejszym - jest tak na przykład w języku fińskim czy estońskim. I naukowców ciekawiło czy faktycznie, jak w Nowym początku, różnica ta wpływa jakoś na postrzeganie świata w porównaniu do języków, w których jest wyraźna różnica między teraźniejszością, a przyszłością.

W tym celu przeprowadzono eksperyment w Estonii wśród ludzi, którzy korzystają zarówno z języka z jednej grupy (estońskiego) i z drugiej (rosyjskiego) i okazało się, że przedstawiciele grupy pierwszej, ankietowani w języku "bez przyszłości" dużo chętniej popierali rozwiązania krótkoterminowo kosztowne, ale długofalowo opłacalne - zarówno globalne, takie jak na przykład ekologiczny podatek od paliwa, jak i dotyczące ich własnej osoby - czyli na przykład to, że są skłonni pracować ciężej i pokonywać drobne pokusy.

Wyniki te następnie potwierdzono w dużym międzynarodowym badaniu World Values Survey - sprawdzono jak ankietowani odpowiadali w nim na pytania dotyczące polityki skierowanej w dalszą przyszłość, czyli dotyczącej na przykład ochrony środowiska, jak i ich własnej osoby, czyli oszczędzania pieniędzy. W obu tych kwestiach ponownie wybijali się użytkownicy języków, w którym czas przyszły jest identyczny z teraźniejszym.

Wniosek płynący z badań jest bardzo ciekawy - otóż dla ludzi, którzy używają fińskiego czy estońskiego przyszłość jest po prostu bliżej teraźniejszości, ze względu na językowe zbliżenie tych dwóch stanów.

Źródło: , Zdj.: CC0