Kwazikryształy pochodzą z kosmosu
Zeszłoroczna nagroda Nobla z dziedziny chemii przyznana została za badania nad kwazikryształami - strukturami, które zmieniły całkowicie nasze poglądy dotyczące krystalicznej, symetrycznej budowy materii. Teraz jest coraz więcej dowodów na to, że kwazikryształy wcale nie pochodzą z Ziemi.
przyznana została za badania nad kwazikryształami - strukturami, które zmieniły całkowicie nasze poglądy dotyczące krystalicznej, symetrycznej budowy materii. Teraz jest coraz więcej dowodów na to, że kwazikryształy wcale nie pochodzą z Ziemi.
Wewnątrz kwazikryształów atomy układają się w dość regularne wzory – które można opisać za pomocą równań matematycznych - co jest zgodne mniej więcej z całą resztą znanej nam materii. Różnią się zaś one tym, że wzory te nigdy się nie powtarzają.
Kwazikryształy można opisać przy użyciu zasady stosowanej zarówno w matematyce jak i sztuce – złotego podziału – zwanego też boską proporcją (podział odcinka na dwie części tak, by stosunek długości dłuższej z nich do krótszej był taki sam jak całego odcinka do dłuższej). Zasada ta znana była już w starożytności i uznawana była za podstawę estetyki. Odległości między atomami w kwazikryształach opisać można właśnie przy użyciu złotego podziału.
Takie wzory na skalę atomową były uważane za niemożliwe - dlatego też zeszłoroczny noblista - Daniel Shechtman - przez długi czas zmagał się z "betonem" środowiska naukowego, który odrzucał przez kilkanaście długich lat wyniki jego badań.
Kwazikryształy w większości są tworami sztucznymi - jedyny naturalny egzemplarz udało się odnaleźć na terenie Rosji, a po 30 latach trafił on do pewnego włoskiego muzeum we Florencji. Dopiero tam badając go dostrzeżono jego niezwykłą budowę wewnętrzną.
W zeszłym roku , gdzie znaleziono tę próbkę aby odkryć jej pochodzenie. Doszli oni do wniosku, że kwazikryształ składający się z miedzi i glinu musiał zostać stworzony w przestrzeni kosmicznej gdyż na Ziemi warunki do jego stworzenia da się odtworzyć tylko w laboratorium.
Teraz wnioski te zostały potwierdzone przez kolejne znaleziska - również dokonane w Rosji - niedaleko miejsca odnalezienia pierwszego naturalnego kwazikryształu. Okazuje się, że wszystkie te kwazikryształy pochodzą z jednego, liczącego sobie 4.5 miliarda lat meteorytu, który uderzył o Ziemię około 15 tysięcy lat temu.
Dzięki nowym próbkom naturalnych kwazikryształu badacze mają nadzieję na uzyskanie kilku odpowiedzi dotyczących właściwości i powstawania tych struktur, a także na temat początków naszego Układu Słonecznego.
Źródło:
