Dziś Barbórka. Dlaczego św. Barbara jest patronką górników?

Barbórka, czyli inaczej Dzień Górnika to święto obchodzone każdego roku 4 grudnia. Jest ściśle związane ze wspomnieniem świętej Barbary z Nikomedii i imieninami Barbary. Uroczysty dzień zgodnie z tradycją rozpoczyna się od porannej mszy świętej. Ta może być odprawiana w kościele, lub cechowni - specjalnym pomieszczeniu w kopalni, które pełni rolę poczekalni. Nabożeństwo jest przeprowadzane w towarzystwie figury przedstawiającej świętą.

Święto górników jest obchodzone mniej więcej od XIX roku. Do dziś pozostaje ważną datą wśród przedstawicieli tej profesji. 4 grudnia to jednak nie tylko msza. Tej dacie towarzyszy też uroczysta akademia, a w niektórych kopalniach rozdawane są specjalne medale i odznaczenia. Nie brakuje też uroczystego i wspólnego posiłku. Pozostaje jednak pytanie - dlaczego św. Barbara jest patronką górników? Okazuje się, że spore znaczenie miał jej żywot. W tym celu musimy jednak odbyć podróż w przeszłość.

Barbara z Nikomedii, czyli dziś znana jako św. Barbara żyła w okolicach III i IV wieku naszej ery. Urodziła się w Heliopolis, czyli na terenie miasta Baalbek w dzisiejszym Libanie. W zasadzie cały znany dziś żywot Barbary wynika niejako z legendy. Według niej kobieta urodzić się miała w pogańskiej rodzinie, która miała wobec niej dość konkretne plany. Dziewczynę wysłano na pobieranie nauki w Nikomedii (Azja mniejsza), po czym miała być gotowa na założenie rodziny.

Plan ten jednak nie powiódł się, co zaowocowało ogromną wściekłością ojca. Barbara w Nikomedii poznała chrześcijaństwo, przyjęła nową wiarę i postanowiła w całości poświęcić się jej - złożyła nawet śluby czystości. Taki obrót spraw nie spodobał się głowie rodziny. Ojciec Barbary wydał ją władzy prześladującej chrześcijan. Kobieta była torturowana i zmuszana do wyparcia się wiary, co jednak nie nastąpiło. Ostatecznie zdecydowano się na jej ścięcie, a wyrok wykonał jej ojciec.

Egzekucji miał towarzyszyć piorun, który trafił w kata. Sama Barbara miała doznać chwały w obliczu śmierci, a także przyjąć sakrament. Istnieje jednak inna wersja legendy, według której kobieta uciekając przed ojcem schroniła się w skale, która się dla niej rozstąpiła.

W takim razie, dlaczego Barbara jest patronką górników? Można powiedzieć, że obie przytoczone legendy mają w tym swój udział. Dziś św. Barabara z Nikomedii jest patronką ciężkiej, trudnej pracy i niebezpiecznej pracy, w której występują wybuchy. To jednak nie koniec, bo swój udział w uznaniu jej za patronkę miało też rzekome rozstąpienie się skały.

Święta stała się zatem bliskim symbolem tego, z czym na co dzień mierzą się górnicy. Ich praca jest ciężka i niebezpieczna, stąd też skojarzenie jej ze świętą Barbarą, a co za tym idzie powstanie święta Barbórki.