"Hobbici" wymarli ok. 50 tys. lat temu. Dlaczego? Nowa teoria
Naukowcy poszukują odpowiedzi na to, dlaczego poza Homo sapiens inni przedstawiciele rodzaju Homo wymarli. Najnowsze odkrycia dotyczą możliwego scenariusza wyginięcia tzw. hobbitów, czyli Homo floresiensis. Człowiek z Flores prawdopodobnie był świadkiem nagłych przemian, które wpłynęły na jego koniec.
Dlaczego przetrwał tylko Homo sapiens? Naukowcy szukają odpowiedzi
Dawno temu Ziemia była domem dla znacznie większej liczby przedstawicieli rodzaju Homo. Do dziś dotrwał tylko Homo sapiens, a badania nad tym, co doprowadziło do wyginięcia przedstawicieli innych rodzajów Homo, co rusz przynoszą nowe odkrycia i ustalenia.
Dlaczego więc człowiek rozumny, który wyewoluował z wcześniejszych gatunków między 200 a 300 tysięcy lat temu i przecież żył obok innych przedstawicieli Homo, ostatecznie jako jedyny przetrwał rozmaite trudności?
- Chciałbym być w stanie udzielić na to jednoznacznej odpowiedzi. Ale szczerze mówiąc, nie wiemy, dlaczego zostaliśmy sami. Oczywiście, niektórzy z nich mogli zniknąć, zanim rozprzestrzeniliśmy się po świecie - powiedział IFLScience profesor Chris Stringer, kierownik badań nad ewolucją człowieka w Natural History Museum, zaznaczając przy tym, że to nie takie proste, bo przecież po wyjściu człowieka rozumnego z Afryki spotykał się on z innymi przedstawicielami Homo.
Badania nad "hobbitami". Wpływ Homo sapiens czy coś innego?
Ekspert zaznaczył, że posiadamy dowody na to, że dochodziło do spotkań H. sapiens m.in. z neandertalczykami czy denisowianami. Zatem podejrzeń na temat wyginięcia innych ludzi jest co najmniej kilka - mogło wpłynąć na to np. krzyżowanie się gatunków czy bitwy.
Naukowcy cały czas analizują powody wymarcia poszczególnych rodzajów Homo. Badania dotyczą m.in. odkrytego w 2003 r. Homo floresiensis. Człowiek z Flores nazwany jest również "hobbitem" poprzez skojarzenia z postaciami z dzieł J.R.R. Tolkiena - H.floresiensis wyróżniał się bowiem wyjątkowo niskim wzrostem, drobną budową ciała i niewielkim mózgiem. Mierzący ok. metra wysokości ludzie wyginęli prawdopodobnie ok. 50 tys. lat temu - z tego okresu pochodzą najstarsze znalezione szczątki przedstawicieli "hobbitów".
H. floresiensis żyli jeszcze ok. 50 tys. lat temu. Co się stało?
Czy w przypadku ludzi z indonezyjskiej wyspy Flores, która określana jest mianem "zaginionego świata", też doszło do wymarcia ze względu na wpływ H. sapiens? Rzeczywiście popularnością cieszy się przekonanie, że tak jak miało to miejsce w przypadku neandertalczyka, kontakt "hobbitów" z człowiekiem współczesnym mógł wpłynąć na ich koniec, ze względu na przegranie walki o zasoby.
Naukowcy rozważają różne możliwości, a wśród nich pojawiło się zgoła inne rozwiązanie zagadki.H. floresiensis miał przede wszystkim polować na stegodony, by przetrwać - a teraz wydaje się, że kluczową rolę w upadku obu gatunków odegrały zmiany klimatu. Michael Gagan z Uniwersytetu Wollongong w Australii proponuje to rozwiązanie po przeanalizowaniu próbek skał z jaskini w okolicy odkrycia szczątków "hobbitów".
Analiza wykazała, że średnie roczne opady na tym obszarze spadły o 38 procent między 76 000 a 55 000 lat temu, a około 56 000 lat temu klimat był o 51 proc. bardziej suchy niż obecnie. W miarępostępowania suszy, zasoby prawdopodobnie kurczyły się tak bardzo, że stegodony albo opuściły te tereny, a "hobbici" ruszyli za nimi, ginąc po drodze, albo wymarły, co spowodowało również wyginięcie H. floresiensis.
Nagłe zmiany klimatu uniemożliwiły im przetrwanie?
Zdaniem Michela Leonardi z Uniwersytetu Cambridge, którego przytacza "New Scientist", odkrycia te mają sens, ponieważ dostępność wody jest głównym motorem zmian dla ludzi i zwierząt. "Wiemy, że gdy woda nie jest dostępna, życie może być bardzo trudne", powiedział.
Naukowiec podkreśla, że podczas gdy oba gatunki wykazały niezwykłą zdolność do przystosowania się do trudów życia na wyspie, przybierając formy karłowate, to nowo odkryte dowody na nagłe zmiany klimatu pokazują, że tego typu zdarzenia nastąpiły zbyt szybko, aby umożliwić ponowne dostosowanie się do zmian. Artykuł badawczy czeka na zrecenzowanie przez innych ekspertów.
Wyniki nowych badań nad wyginięciem H. floresiensis są dostępne na Earth ArXiv.
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!