Niebiański dysk z Nebry. Nowe dane o zagadkowym odkryciu
Niebiański Dysk z Nebry to zabytek liczący ok. 3600 lat, który jest uznawany za jedno z najważniejszych archeologicznych odkryć minionego stulecia. Zagadkowy obiekt jest regularnie poddawany nowym badaniom. W jaki sposób powstał? Najnowsze analizy ujawniają nieznane dotąd aspekty wytworzenia tego obrazu nieba.
Niebiański Dysk z Nebry. Licząca tysiące lat zagadka
Dysk z Nebry to obiekt unikatowy, który wciąż skrywa ogrom tajemnic. Ten niezwykły niebiański dysk jest uznawany za najstarsze w historii ludzkości dokładne przedstawienie nieba i przyrząd służący do pomiarów astronomicznych. Powstał w epoce brązu i liczy sobie ok. 3600 lat. Dysk jest zdobiony złotem, a ze względu na jego unikatowość i niepowtarzalność uznaje się go za jedno z najważniejszych odkryć archeologicznych ubiegłego stulecia.
Co ciekawe, nie odnaleźli go badacze, a rabusie, którzy w 1999 r. szabrowali groby w okolicach niemieckiego miasta Nebra. Henry Westphal i Mario Renner sprzedali artefakt, ale służbom udało się go odzyskać i przekazać do badań. Z czasem obiekt trafił na listę "Pamięć Świata" UNESCO. Badacze przez wszystkie te lata od odnalezienia Dysku z Nebry starają się dowiedzieć o nim jak najwięcej, stąd co jakiś czas pojawiają się kolejne wyniki analiz.
Nowe ustalenia na temat Dysku z Nebry. Jak powstał?
Dysk przedstawiający ciała niebieskie, takie jak Księżyc, Słońce i gwiazdy, przeszedł wiele badań. Ustalono np., że użyte do jego wyrobu cyna, miedź i złoto pochodzą m.in. z Austrii, Kornwalii i kopalni w Karpatach. Do tego wskazano, że w epoce brązu obiekt przechodził kolejne modyfikacje. Wiele informacji na jego temat wciąż jednak pozostaje wielką zagadką. Teraz udostępniono kolejne dane.
Ostatnie badanie przeprowadzone przez Urząd Stanu ds. Zarządzania Dziedzictwem i Archeologii Saksonii-Anhalt we współpracy z Uniwersytetem Otto von Guericke w Magdeburgu i DeltaSigma Analytics GmbH ujawnia, że Dysk z Nebry został wykonany w wysoce zaawansowanym procesie kucia na gorąco. To udowadnia, że rzemieślnicy z wczesnej epoki brązu posiadali zaawansowaną wiedzę na temat metalurgii, która pozwalała im tworzyć wyjątkowe i trwałe dzieła.
Ta analiza niebiańskiego dysku pokazuje, jak ważne jest ponowne badanie pozornie dobrze znanych znalezisk, gdy tylko dostępne są nowe metody badawcze
Dysk z Nebry to unikat. "Niezwykły charakter znaleziska"
Dotychczas proces wytworzenia Niebiańskiego Dysku z Nebry nie był do końca jasny. Teraz, korzystając z zaawansowanych technik metalograficznych, w tym spektrometrii dyspersji energii promieniowania rentgenowskiego, dyfrakcji wstecznie rozproszonych elektronów i mikroskopii świetlnej, naukowcy odkryli proces produkcyjny obejmujący około dziesięciu cykli podgrzewania do 700°C, kucia i wyżarzania. Badania zostały uzupełnione o testy eksperymentalne prowadzone przez doświadczonego kowala, Herberta Bauera z Halle (Saale), który stworzył replikę z odlewu.
- Fakt, że ponad 20 lat od zabezpieczenia niebiańskiego dysku jego badania nadal przynoszą tak fundamentalne nowe odkrycia, nie tylko po raz kolejny pokazuje niezwykły charakter tego znaleziska stulecia, ale także to, jak wysoko rozwinięta była sztuka obróbki metalu już we wczesnej epoce brązu - powiedział dr Harald Meller.
Wyniki badań opublikowano na łamach "Scientific Reports".