Nowe badanie DNA całkowicie zmienia myślenie o Pompejach
Analiza DNA zachowanych w gipsie szczątków osób, które zginęły w Pompejach, zmienia dotychczasowe przekonania odnośnie płci oraz pokrewieństwa tych osób. Ujawnia także społeczno-ekonomiczne i geograficzne zróżnicowanie miasta, a także daje cenną lekcję historykom.
Materiał wulkaniczny opadając, osadzał się na ciałach oraz wokół nich. Po latach, gdy ciała uległy rozkładowi, po mieszkańcach pozostały puste przestrzenie, które w latach 70. XIX w., a więc po odkryciu ruin, były zalewane gipsem. W ten sposób ówcześni badacze chcieli wykonać odlewy ciał, które następnie można było analizować. Choć tkanki miękkie uległy rozkładowi, to zachowało się (przynajmniej część) kości, która także została zamknięta w odlewach. Właśnie one, 150 lat później posłużyły naukowcom do badań, które wywracają do góry nogami nasze dotychczasowe przekonania o mieszkańcach Pompejów i ujawniają nowe szczegóły.
Badanie DNA obala założenia dotyczące płci i relacji rodzinnych
Nauka stara się zgłębiać otaczającą nas przestrzeń, łącznie z jej historią. Ale przez wieki nie sposób było ustrzec się od patrzenia na przeszłość przez pryzmat osobistych przekonań, a nawet uprzedzeń. - Dostarczane przez nas dane naukowe nie zawsze pokrywają się z powszechnie przyjętymi założeniami - uważa genetyk David Reich z Uniwersytetu Harvarda, jeden ze współautorów publikacji, która ukazała się 7 listopada 2024 r. w czasopiśmie naukowym Current Biology.
Jako przykład, naukowiec zwrócił uwagę na dorosłą osobę z dzieckiem i złotą bransoletką. Tradycyjnie interpretowane były one jako matka z dzieckiem. Nowe analizy wykazały, że dorosłym był niespokrewniony mężczyzna. Podobnie było z parą osób uważanych za dwie siostry lub matkę i córkę. Teraz wiemy, że przynajmniej jedna z nich to mężczyzna.
To badanie pokazuje, jak mało wiarygodne mogą być narracje oparte na ograniczonych dowodach, często odzwierciedlające światopogląd badaczy w danym momencie.
Dane genetyczne dały również wgląd w pochodzenie Pompejańczyków
Badania ujawniły, że część mieszkańców ma korzenie we wschodniej części Morza Śródziemnego, co wg autorów podkreśla kosmopolityczną naturę Cesarstwa Rzymskiego. Alissa Mittnik (również współautorka z Uniwersytetu Harvarda) uważa, że odkrycia "mają istotne implikacje dla interpretacji danych archeologicznych i zrozumienia starożytnych społeczeństw"
Badanie to podkreśla również zróżnicowaną i kosmopolityczną naturę populacji Pompejów, odzwierciedlającą szersze wzorce mobilności i wymiany kulturowej w Cesarstwie Rzymskim.
Warto na koniec podkreślić też, że DNA, które posłużyło do badań, zostało wyekstrahowane z silnie rozdrobnionych szczątków szkieletów z zaledwie 14 odlewów spośród 86, które były poddane renowacji. Naukowcy twierdzą, że odkrycia wskazują na potrzebę podejścia multidyscyplinarnego, obejmującego analizę genetyczną, aby w pełni zrozumieć przeszłość Pompejów i czasy współczesne.
Literatura: Ancient DNA challenges prevailing interpretations of the Pompeii plaster casts, Current Biology (2024). DOI: 10.1016/j.cub.2024.10.007. www.cell.com/current-biology/f ... 0960-9822(24)01361-7
Źródło: Cell
Chcesz dowiedzieć się więcej o Pompejach? Przeczytaj też:
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!