Starożytni żeglarze budowali zaawansowane łodzie już 40 tys. lat temu

Jak wskazują najnowsze badania starożytne ludy Filipin i wysp Azji Południowo-Wschodniej mogły budować zaawansowane łodzie i opanowywać sztukę żeglarstwa dziesiątki tysięcy lat temu — tysiąclecia przed Magellanem czy Kolumbem.

Widok na Morze Filipińskie. Okazuje się, że 40 tys. lat temu pływali tu żeglarze mający dużą wiedzę i zaawansowaną, jak na ówczesne czasy technologię
Widok na Morze Filipińskie. Okazuje się, że 40 tys. lat temu pływali tu żeglarze mający dużą wiedzę i zaawansowaną, jak na ówczesne czasy technologię中岑 范姜/CC BY-SA 2.0 (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0/deed.en)Wikimedia Commons

Znaczna część Filipin i wysp Azji Południowo-Wschodniej nie była nigdy połączona z kontynentalną Azją ani mostami lądowymi, ani pokrywą lodową. Mimo to odnajdywane są tam dowody na wczesne osadnictwo. Tajemnicą było dotychczas to, w jaki sposób ludzie ci dostali się przez wody morskie. Materiały organiczne, takie jak drewno czy włókna używane do budowy łodzi są rzadko spotykane w zapiskach archeologicznych, w wielu przypadkach nie przetrwały. Ale może w tym temacie szykować się przełom.

Stanowiska archeologiczne na Filipinach, Indonezji i Timorze Wschodnim dostarczają dowodów na to, że starożytni żeglarze dysponowali znacznie bardziej zaawansowaną technologią, porównywalną do późniejszych cywilizacji.

Zaawansowane technologie starożytnych cywilizacji

Badania mikroskopowe kamiennych narzędzi datowanych na okres sprzed 40 tys. lat ujawniły ślady obróbki roślin. Były to w szczególności ślady pozyskania włókien niezbędnych do wytwarzania lin oraz sieci niezbędnych podczas budowy łodzi i połowach na otwartym morzu. Stanowiska archeologiczne w Mindoro i Timorze Wschodnim dostarczyły również szczątków głębinowych ryb oceanicznych, takich jak tuńczyki i rekiny, a także narzędzi połowowych, takich jak haczyki, wąwozy i ciężarki do sieci.

- Pozostałości dużych drapieżnych ryb pelagicznych w tych miejscach wskazują na zdolność do zaawansowanej żeglugi morskiej i wiedzę na temat sezonowości i szlaków migracji tych gatunków ryb – stwierdzili badacze z Uniwersytetu Ateneo de Manila w swoim artykule. Tymczasem odkrycie narzędzi połowowych „wskazuje na potrzebę mocnych i dobrze wykonanych lin i żyłek wędkarskich do łowienia fauny morskiej”.

Dowody te wskazują, że najprawdopodobniej starożytni żeglarze budowali wyrafinowane łodzie z materiałów połączonych linami. Daje to zupełnie inny obraz migrujących społeczeństw – zamiast bezradnie dryfujących na tratwach ludzi, mamy wyspecjalizowanych żeglarzy i nawigatorów wyposażonych w wiedzę i technologię, by pokonać ogromne odległości i docierać do odległych wysp na głębokich wodach.

Źródło: Uniwersytet Ateneo de Manila
Publikacja: Riczar Fuentes et al, Testing the waters: Plant working and seafaring in Pleistocene Wallacea, Journal of Archaeological Science: Reports (2025). DOI: 10.1016/j.jasrep.2025.105020

***

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 88 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!

Jak ugotować idealne jajko? Naukowcy opracowali przepis© 2025 Associated Press
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?