Tajemnicza kamienna architektura na Madagaskarze. Dzieło nieznanego ludu
W sercu Madagaskaru odkryto zabytkowe struktury architektoniczne, które różnią się od wszystkiego, co dotychczas znaleziono na wyspie. Olbrzymie tarasy, wydrążone komory skalne i niewielkie nisze zastanawiają historyków od stuleci, teraz jednak poznaliśmy hipotezę, która może zaprowadzić nas do rozwikłania tajemnicy ich pochodzenia.
Teniky, miejsce odkrycia nietypowych budowli, znajduje się dziś w Parku Narodowym Isalo w południowej części wyspy. Chociaż istnienie tego stanowiska było znane od ponad stu lat, dopiero teraz archeolodzy podjęli szeroko zakrojone prace.
W latach 40. XX wieku francuscy przyrodnicy, Alfred i Guillaume Grandidier, sugerowali, że miejsce to mogło zostać zbudowane przez rozbitków z portugalskich statków, którzy przemierzali wyspę w poszukiwaniu portu. Jednak nowe odkrycia całkowicie zaprzeczają tej teorii.
W 2019 roku, z pomocą zdjęć satelitarnych, zespół pod kierownictwem prof. Schreursa z Uniwersytetu w Bernie podjął się dokładnych badań Teniky. Wyniki okazały się zaskakujące — obszar ten skrywa znacznie więcej tajemnic, niż przypuszczano. Oprócz już znanych komór skalnych odkryto liczne nisze wykute w klifach, kamienne baseny oraz rozległe tarasy rolnicze.
W Teniky odnaleziono fragmenty ceramiki, wśród których znalazły się naczynia pochodzenia chińskiego datowane na XI-XIII wiek, co wskazuje na udział tego miejsca w międzynarodowej sieci handlowej.
Wyklucza to teorię, że tamtejsze struktury zbudowali Portugalczycy, gdyż ich pierwsze statki dotarły na wody Oceanu Indyjskiego dopiero w 1498 roku, czyli setki lat po powstaniu tych budowli.
Badacze zaczęli więc szukać analogii w innych regionach. Doprowadziło ich to do Iranu, a dokładniej do nisz wykutych w skałach, które były używane przez zaratusztriańskie społeczności jako ossuaria - miejsca przechowywania kości zmarłych. Nasunęło to badaczom hipotezę, że to właśnie Zaratusztrianie mogli być budowniczymi Teniky.
Zaratusztrianizm, starożytna religia wywodząca się z obszaru Persji, zakładał specyficzne obrzędy pogrzebowe, w których ciała zmarłych nie były grzebane w ziemi, lecz wystawiane na powietrze, gdzie podlegały naturalnemu rozkładowi. Pozostałe kości przechowywano w małych zamykanych niszach, zwanych astodans. To wyjaśniałoby obecność licznych nisz w klifach Teniky, choć do tej pory nie odnaleziono w nich ludzkich szczątków.
Hipoteza, że Zaratusztrianie dotarli na Madagaskar, wymaga jednak dalszych badań. Wiemy, że perskie porty były zaangażowane w handel z Chinami i Afryką Wschodnią od czasów dynastii Sasanidów, a po podboju Persji przez Arabów handel ten trwał jeszcze przez wiele wieków. W portach współistniały wtedy różne religie, w tym zaratusztrianizm, co mogło umożliwić migrację ich społeczności w kierunku Oceanu Indyjskiego. Brakuje nam jednak ostatecznego dowodu, który potwierdzałby tę teorię.
Na 2025 rok zaplanowano kolejne badania archeologiczne, które mogą pomóc ostatecznie rozwikłać zagadkę tego tajemniczego miejsca na Madagaskarze.
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
***
Co myślisz o pracy redakcji Geekweeka? Oceń nas! Twoje zdanie ma dla nas znaczenie.