W Czechach odkryto najstarszą osadę pierwszych rolników w Europie
Archeolodzy natrafili na fascynujące ślady sprzed 7 tys. lat. W okolicach czeskiej miejscowości Nové Dědina odkryli pozostałości osady wczesnych rolników, a także groby z epoki brązu. Te znaleziska, pochodzące z czasów prehistorycznych, rzucają światło na życie pierwszych osadników oraz złożone obyczaje kultury łużyckiej.
Podczas dwutygodniowych prac archeologicznych w miejscowości Nové Dědina, zespół pod kierownictwem archeologa Marka Kalábka odkrył ślady długich domów, zbudowanych przez rolników późnego neolitu. Domy te, wznoszone na kolumnowych fundamentach, miały ściany pokryte gliną, która zapewniała izolację cieplną. Były solidne i przystosowane do warunków klimatycznych, co zapewniało schronienie dużym rodzinom oraz udostępniało przestrzeń do przechowywania zapasów i hodowli zwierząt.
W pobliżu domów archeolodzy odkryli także doły magazynowe w kształcie kotła, które służyły do przechowywania zbiorów. Jak się okazało, z czasem, gdy przestały pełnić swoją funkcję, nie zostały porzucone, lecz stały się miejscem składowania odpadów.
W tej samej okolicy odkryto pięć grobów pochodzących z późnej epoki brązu, przypisywanych kulturze łużyckiej, która znana jest z tradycji kremacji zmarłych. W grobach archeolodzy znaleźli brązowe igły, bransolety i pierścienie. Antropolog Lukáš Šín zauważył, że kremacja była przeprowadzona niemal idealnie, co świadczy o dużej wiedzy i pieczołowitości ówczesnych społeczności w obrzędach pogrzebowych.
Kultura łużycka, która rozwijała się od około 1200 r. p.n.e., obejmowała rozległe tereny dzisiejszej Polski, Czech, Słowacji oraz części Niemiec i Ukrainy. Była to społeczność znana z rolnictwa i obróbki metali, ale także ze wspomnianych charakterystycznych praktyk pogrzebowych.
Ludność ta zamieszkiwała długie domy budowane w charakterystyczny sposób, by zapewniać ciepło i ochronę w trudnych warunkach klimatycznych. Miały one często po 20-30 metrów długości i służyły nie tylko jako domy, lecz także jako magazyny i pomieszczenia do trzymania zwierząt.
Kultura łużycka jest interesująca również ze względu na praktyki obronne - archeolodzy odkryli wiele ufortyfikowanych osad, co wskazuje na silne poczucie wspólnoty i organizacji. Osady te były budowane w miejscach strategicznych, często nad rzekami, co pozwalało im na rozwój rolnictwa, a także zapewniało dostęp do zasobów wodnych i obronę przed zagrożeniami. Jedną z takich osad jest słynna osada w Biskupinie.
Odkrycie z Czech to ważny krok w badaniu historii Europy Środkowej. Znaleziska te pozwalają nam lepiej zrozumieć, jak żyli pierwsi neolityczni osadnicy, którzy zasiedlili te tereny tysiące lat temu.