Programowe ulepszanie żywności

TagFinder jest dziełem niemieckich naukowców z Max Planck Institute for Molecular Plant Physiology w Golm. Zarządzająca wynalazkami organizacja Max Planck Innovation GmbH udzieliła licencji na jego wykorzystywanie dostawcy usług badawczych w dziedzinie biochemii, firmie Metabolomic Discoveries GmbH.

Do czego może przydać się taki program, czy szerzej - dziedzina zwana bioinformatyką? Podczas wytwarzania żywności (a wlicza się tu również uprawę roślin, czy hodowlę zwierząt) oraz jej przetwarzania istotne i cenne są dokładne dane na temat jej składu: białek, witamin, hormonów, cukrów, aminokwasów i wszystkiego, co odpowiada za smak, zapach i wartości odżywcze.

Tradycyjne metody pozwalają na oznaczenie zawartości zaledwie kilku składników w pojedynczej próbce. W celu polepszenia jakości potrzebne są bardziej kompletne dane. Takie badania są możliwe właśnie między innymi dzięki odpowiednim technikom badawczym oraz oprogramowaniu, które potrafi zinterpretować wyniki.

W tym celu w wielostopniowym procesie produkty metabolizmu są akumulowane, a następnie rozdzielane. Tak przygotowane próbki są analizowane przy pomocy bombardowania elektronami w spektrometrze masowym, a każda zawarta w nich substancja daje swoisty wzór rozpadu. Rozdzielenie nakładających się na siebie poszczególnych wzorów to właśnie zadanie dla komputera, a dokładnie dla programu TagFinder. Wyróżnione wzory są porównywane z bazą danych, pozwalając dokładnie określić skład biologiczny próbki żywności, w jednym badaniu oznaczane są już nie pojedyncze metabolity, ale ich setki.

Proces ten przydaje się nie tylko dla określenia wartości odżywczej, zawartości witamin czy mikroelementów w żywności. Odnalezienie charakterystycznych bioznaczników pozwala szybko zidentyfikować na przykład oznaki chorób czy zanieczyszczeń.

Artur Jurgawka