​Droga Mleczna jest znacznie starsza, niż sądziliśmy

Dotychczas sądzono, że w naszej Galaktyce nie ma gwiazd starszych niż 11 mld lat. Nowe dane z sondy Gaia wskazują, że myliliśmy się o dobre 2 mld lat. Najstarsze gwiazdy Drogi Mlecznej mają aż 13 mld lat.

Część najstarszych gwiazd Drogi Mlecznej jest aż o 2 mld lat starsza niż dotychczas sądzono, wynika z najnowszych danych sondy Gaia
Część najstarszych gwiazd Drogi Mlecznej jest aż o 2 mld lat starsza niż dotychczas sądzono, wynika z najnowszych danych sondy Gaia123RF/PICSEL123RF/PICSEL

Dane z sondy Gaia wskazują, że części naszej Galaktyki są znacznie starsze niż sądzono. Powstały nie prawie 3 mld, a zaledwie 0,8 mld lat po Wielkim Wybuchu.

W "Nature" badacze z niemieckiego Instytutu Astronomii Maxa Plancka donoszą, że części naszej Galaktyki - zwanej także Drogą Mleczną - są dużo starsze. Do tej pory zakładano, że nasza Galaktyka powstała około 11 mld lat temu. Badanie 250 tysięcy gwiazd wskazuje, że przynajmniej część z nich powstała 13 mld lat temu.

To duże zdziwienie dla astronomów. Oznaczałoby to, że część gwiazd naszej Galaktyki jest niezwykle stara i powstała zaledwie 800 mln lat po Wielkim Wybuchu.

Jak astronomowie ustalają wiek gwiazd?

W początkach istnienia Wszechświat wypełniały tylko dwa pierwiastki: wodór i hel. Jeśli w składzie gwiazdy nie ma innych pierwiastków, oznacza to, że musiała powstać właśnie wtedy. Dopiero w ich wnętrzach mogły (w termojądrowych reakcjach) powstawać cięższe pierwiastki, takie jak lit, węgiel, tlen czy azot.

Gdy takie gwiazdy umierały i wybuchały jako supernowe, cięższe pierwiastki ulatywały w kosmiczną przestrzeń. Z obłoków gazów zapadających się pod własnym przyciąganiem z czasem powstało drugie pokolenie gwiazd. Te już zawierały inne niż wodór i hel pierwiastki.

Dziś we Wszechświecie istnieje też trzecie, najmłodsze pokolenie gwiazd o jeszcze większej proporcji cięższych pierwiastków. Astronomowie wszystkie poza wodorem i helem nazywają "metalami", a ich ilość "metalicznością" gwiazdy. To właśnie ona wskazuje na wiek gwiazdy.

Im starsza gwiazda tym mniej w niej "metali". Szkopuł w tym, że dotychczasowe dane były niezbyt dokładne i pozwalały na oszacowanie wieku gwiazd z błędem około miliarda lat.

Lepsze dane z sondy Gaia

Dane z sondy Gaia obejmują bardziej szczegółowe dane aż 250 tysięcy gwiazd. Pozwoliły na dokładniejsze oszacowanie wieku gwiazd naszej Galaktyki. Okazało się, że część z nich jest o około dwa miliardy lat starsza niż zakładany dotychczas wiek Drogi Mlecznej. Liczą aż 13 miliardów lat.

Chodzi o gwiazdy w centralnej jej części, od dawna uważane za najstarsze. Gdy powstawała nasza Galaktyka to właśnie w tym z grubsza sferycznym regionie powstawały gwiazdy. Ramiona Galaktyki leżące w płaskim i rozleglejszym dysku powstały później, z gwiazd znacznie młodszych. Tu znajduje się również Słońce, które liczy około 4,6 mld lat. Należy do najmłodszego pokolenia gwiazd.

Wielki Wybuch potwierdzony
INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas