Droga Mleczna jest znacznie starsza, niż sądziliśmy
Dotychczas sądzono, że w naszej Galaktyce nie ma gwiazd starszych niż 11 mld lat. Nowe dane z sondy Gaia wskazują, że myliliśmy się o dobre 2 mld lat. Najstarsze gwiazdy Drogi Mlecznej mają aż 13 mld lat.
Dane z sondy Gaia wskazują, że części naszej Galaktyki są znacznie starsze niż sądzono. Powstały nie prawie 3 mld, a zaledwie 0,8 mld lat po Wielkim Wybuchu.
W "Nature" badacze z niemieckiego Instytutu Astronomii Maxa Plancka donoszą, że części naszej Galaktyki - zwanej także Drogą Mleczną - są dużo starsze. Do tej pory zakładano, że nasza Galaktyka powstała około 11 mld lat temu. Badanie 250 tysięcy gwiazd wskazuje, że przynajmniej część z nich powstała 13 mld lat temu.
To duże zdziwienie dla astronomów. Oznaczałoby to, że część gwiazd naszej Galaktyki jest niezwykle stara i powstała zaledwie 800 mln lat po Wielkim Wybuchu.
Jak astronomowie ustalają wiek gwiazd?
W początkach istnienia Wszechświat wypełniały tylko dwa pierwiastki: wodór i hel. Jeśli w składzie gwiazdy nie ma innych pierwiastków, oznacza to, że musiała powstać właśnie wtedy. Dopiero w ich wnętrzach mogły (w termojądrowych reakcjach) powstawać cięższe pierwiastki, takie jak lit, węgiel, tlen czy azot.
Gdy takie gwiazdy umierały i wybuchały jako supernowe, cięższe pierwiastki ulatywały w kosmiczną przestrzeń. Z obłoków gazów zapadających się pod własnym przyciąganiem z czasem powstało drugie pokolenie gwiazd. Te już zawierały inne niż wodór i hel pierwiastki.
Dziś we Wszechświecie istnieje też trzecie, najmłodsze pokolenie gwiazd o jeszcze większej proporcji cięższych pierwiastków. Astronomowie wszystkie poza wodorem i helem nazywają "metalami", a ich ilość "metalicznością" gwiazdy. To właśnie ona wskazuje na wiek gwiazdy.
Im starsza gwiazda tym mniej w niej "metali". Szkopuł w tym, że dotychczasowe dane były niezbyt dokładne i pozwalały na oszacowanie wieku gwiazd z błędem około miliarda lat.
Lepsze dane z sondy Gaia
Dane z sondy Gaia obejmują bardziej szczegółowe dane aż 250 tysięcy gwiazd. Pozwoliły na dokładniejsze oszacowanie wieku gwiazd naszej Galaktyki. Okazało się, że część z nich jest o około dwa miliardy lat starsza niż zakładany dotychczas wiek Drogi Mlecznej. Liczą aż 13 miliardów lat.
Chodzi o gwiazdy w centralnej jej części, od dawna uważane za najstarsze. Gdy powstawała nasza Galaktyka to właśnie w tym z grubsza sferycznym regionie powstawały gwiazdy. Ramiona Galaktyki leżące w płaskim i rozleglejszym dysku powstały później, z gwiazd znacznie młodszych. Tu znajduje się również Słońce, które liczy około 4,6 mld lat. Należy do najmłodszego pokolenia gwiazd.