Droga Mleczna zaskoczyła badaczy. "Historia pisana jest na nowo"

Należący do ESA teleskop kosmiczny Gaia prowadzi obserwacje nieba od 2014 r. - jak zaznacza ESA, "misja ta już kilkukrotnie wywróciła do góry nogami nasze rozumienie Drogi Mlecznej". Teraz do wniosków wyciągniętych przez badaczy dzięki analizie danych z Gai doszło kolejne zaskakujące odkrycie.

Jednym z celów teleskopu Gaia jest odkrycie historii naszej galaktyki. Teleskop pomaga to osiągnąć poprzez badanie zmarszczek powstałych w wyniku zderzeń Drogi Mlecznej z innymi galaktykami.

Teleskop kosmiczny Gaia nieustannie dostarcza istotnych informacji, a teraz pomógł ustalić, że ostatnia z poważnych kolizji Drogi Mlecznej miała miejsce zaskakująco niedawno. Badacz Thomas Donlon wraz z zespołem opublikował wyniki analiz na temat tego zderzenia na łamach "Monthly Notices of the Royal Astronomical Society".

Gaia po raz pierwszy odkryła wspomniane zmarszczki w 2018 roku, a opublikowane na dniach badanie jest pierwszym, w którym dokładnie określono czas tego zaskakującego zderzenia. Podobnie jak inne, ono też spowodowało ono powstanie zmarszczek, a badacze na podstawie danych z Gai byli w stanie określić moment zajścia poprzez porównanie obserwacji z symulacjami kosmologicznymi.

- W miarę starzenia się, stajemy się coraz bardziej pomarszczeni, ale nasza praca pokazuje, że w przypadku Drogi Mlecznej jest odwrotnie. To coś w rodzaju kosmicznego Bejnamina Buttona, który z czasem staje się coraz mniej pomarszczony - mówi Thomas Donlon z Rensselaer Polytechnic Institute i University of Alabama w Huntsville w USA, główny autor nowego badania danych z teleskopu Gaia. - Patrząc, jak te zmarszczki znikają w czasie, możemy prześledzić, kiedy Droga Mleczna doświadczyła ostatniego dużego zderzenia - i okazuje się, że stało się to miliardy lat później, niż nam się wydawało.

Kiedy doszło więc do tej kolizji? Jak wyjaśnia współautorka wspomnianych badań Heidi Jo Newberg: "Aby zmarszczki były tak wyraźne, jak wynika to z danych z Gai, muszą wiązać się ze zdarzeniem, które miało miejsce niecałe trzy miliardy lat temu - a więc co najmniej pięć miliardów lat później, niż dotychczas sądzono". 

- Dzięki tym danym odkryliśmy, że zmarszczki prawdopodobnie powstały w wyniku zderzenia galaktyki karłowatej z Drogą Mleczną około 2,7 miliarda lat temu. Nazwaliśmy to wydarzenie "Virgo Radial Merger" - wyjaśnia Donlon i dodaje: - Historia Drogi Mlecznej jest obecnie nieustannie pisana na nowo, w dużej mierze dzięki świeżym danym z Gai. Nasz obraz przeszłości Drogi Mlecznej drastycznie się zmienił w ciągu dekady i myślę, że nasze rozumienie jej nadal będzie się szybko zmieniać.

Źródła: doi.org/10.1093/mnras/stae1264, ESA.