W środę zostanie opublikowany pierwszy w historii obraz czarnej dziury!

Event Horizon Telescope (EHT) to program naukowy, w efekcie którego powstała globalna sieć radioteleskopów. W kwietniu 2017 roku, astronomowie z jego pomocą prowadzili obserwacje czarnych dziur, w tym przede wszystkim tej supermasywnej, która znajduje się najbliżej nas, czyli w centrum Drogi Mlecznej. Sagittarius A* ma masę około 4 milionów razy większą od Słońca, jej średnica to ok. 20 milionów kilometrów i znajduje się 26 tysięcy lat świetlnych od Ziemi.

Niestety, to wszystko, co wiemy o tym obiekcie, dlatego EHT niesamowicie rozszerzy naszą wiedzę na temat tego i mu podobnych obiektów, które odgrywają w kosmosie ogromną rolę. Są to najbardziej tajemnicze obiekty, z jakimi ludzkość kiedykolwiek miała styczność. Pierwsze zdjęcie czarnej dziury powinniśmy zobaczyć już za 2 dni, w środę, 10 kwietnia 2019 roku.

Naukowcy zaangażowani w projekt poinformowali, że udało się im uzyskać bardzo wysokiej jakości dane w bardzo wysokich rozdzielczościach, które niezbędne są do obserwacji cienia czarnej dziury, a w zasadzie jej horyzontu zdarzeń. Pozwolą one stwierdzić, czy rzeczywiście ona się tam znajduje, jak od jakiegoś czasu twierdzi świat naukowy. Obraz ma być spektakularny. Będzie ikoną 50-letniego wkładu w nasze badania kosmosu.

Wizja artystyczna czarnej dziury. Fot. NASA.

Publikacja pierwszego obrazu nastąpi dwa lata po pierwszych obserwacjach, ale analiza, obróbka i opracowywanie tak gigantycznej porcji danych jest strasznie mozolnym i trudnym zadaniem. Co ciekawe, ilość zebranych danych była tak duża, że nie było można ich przesłać za pomocą globalnej sieci. Zostały więc one zebrane ze wszystkich ośrodków obserwacyjnych na zwykłych dyskach magnetycznych i przewiezione do Instytutu Maksa Plancka w Niemczech oraz do Haystack Observatory w Massachusetts, gdzie zostały ostatecznie przetworzone.

Astronomowie chcą nie tylko zbadać strukturę dysku wokół czarnej dziury, ale również przetestować ogólną teorię względności i próbować zrozumieć, w jaki sposób czarna dziura pochłania materię oraz jak tworzą się dżety. Przyjrzą się też bliżej supermasywnej czarnej dziurze w galaktyce Messier 87.

Event Horizon Telescope docelowo będzie siecią rozmieszczonych na całym świecie ok. 20 anten radiowych, które zostały ze sobą sprzężone w ten sposób, że tworzą jedną wielką czaszę anteny o wielkości całej Ziemi. Wykorzystuje się w nim technikę zwaną interferometrią wielkobazową (VLBI), która wymaga wykorzystania oddalonych od siebie teleskopów, obserwujących ten sam obiekt pod innym kątem, dzięki czemu możliwe jest stworzenie obrazu o wysokiej rozdzielczości.

Wizja artystyczna czarnej dziury. Fot. NASA.

Poszczególne obserwatoria radiowe, które wezmą udział w tym historycznym projekcie już istnieją, jednak połączenie ich nie było łatwym zadaniem. Pełną sprawność system ma uzyskać dopiero w roku 2022. Pomimo tego faktu, naukowcy z NASA w kwietniu 2017 roku próbowali zebrać dane do wykonania pierwszego w historii zdjęcia horyzontu zdarzeń supermasywnej czarnej dziury Sagittarius A*. Była ona obserwowana jednocześnie przez osiem teleskopów, w tym Atacama Large Milimeter Array (ALMA) i South Pole Telescope. Obecna rozdzielczość EHT jest już na tyle duża, że specjaliści powinni być w stanie dostrzec cień, jaki czarna dziura rzuca na jasną emisję w pobliżu horyzontu zdarzeń.

Całe to niezwykłe przedsięwzięcie będzie możliwe dzięki aż 10-krotnemu zwiększeniu rozdzielczości EHT z pomocą ALMA, a także ulepszeniu Large Milimeter Telescope w Meksyku, w którym zainstalowane były nowe, precyzyjniejsze czujniki. Podobne prace prowadzone były również w South Pole Telescope. W sumie w eksperymencie udział biorą teleskopy na Hawajach (Caltech Submilimeter Observatory), w Meksyku (Large Milimeter Telescope Alfonso Serrano), Chile (Atacama Large Milimeter/submilimeter Array), Antarktydzie (South Pole Telescope), Francji i Hiszpanii.

Źródło: GeekWeek.pl/ / Fot. NASA/Twitter