Co się dzieje z naszym ciałem w trakcie lotów długodystansowych?

Jedna z linii lotniczych od końca 2025 roku rozpocznie kursy ze wschodniego wybrzeża Australii do Londynu, bez międzylądowań. Podróż w powietrzu ma potrwać aż 19 godzin. Nasze ciała nie są przyzwyczajone do lotów długodystansowych, zatem podróże będą miały bardzo duży wpływ na nasz organizm i samopoczucie. Z czym będziemy musieli się zmierzyć?

W samolocie panuje prosta zasada, im dłuższy lot, tym większe ryzyko odwodnienia. Taki stan przytrafia się podróżującym bardzo często, zwłaszcza w trakcie lotów długodystansowych. Wynika to m.in. picia mniejszej ilości wody, potencjalnego stresu, a także z picia zbyt dużej ilości alkoholu. Ponadto w kabinie samolotu panuje zazwyczaj niski poziom wilgotności powietrza.

Mając to na uwadze, należy mieć przy sobie odpowiednią ilość wody. Odwodnienie może skutkować m.in. bólem głowy, który może skutecznie popsuć pierwsze dni urlopu. Podróżując do egzotycznych krajów i mając objawy odwodnienia, można od razu wypić wodę kokosową, która jest źródłem naturalnych elektrolitów.

Zmiany ciśnienia w kabinie samolotu mogą powodować wiele nieprzyjemnych dolegliwości. Jedną z nich są bóle ucha - powstają, gdy inne jest ciśnienie powietrza po obu stronach błony bębenkowej. Taki stan rzeczy wywiera na nią nacisk, co powoduje z kolei ból. Dalej są bóle głowy, które mogą być skutkiem rozszerzania się powietrza w zatokach.

Mogą pojawić się także problemy z jelitami, a konkretnie z oddawaniem gazów. Ponadto można odczuwać senność, co jest reakcją organizmu na niestandardowe warunki. Wspomniane problemy najczęściej pojawiają się podczas startu i lądowania samolotu, kiedy następuje stosunkowo szybka zmiana ciśnienia.

W związku z długim lotem, a także z pozostawaniem w bezruchu, mogą powstawać zakrzepy krwi. Najczęściej tworzą się one w nogach, skąd mogą przemieszczać się do płuc. Na rozwój zakrzepów ma wpływ starszy wiek, niektóre rodzaje zaburzeń krzepnięcia, otyłość, genetyka, rak, ciąża lub niedawny poród, niedawne zabiegi chirurgiczne, pigułki antykoncepcyjne, czy terapie hormonalne.

Według badań z 2022 roku ryzyko wystąpienia zakrzepów krwi zwiększa się o około 26 proc. na każde dwie godziny lotu, zaczynając od czterech godzin. Jednym z objawów pojawienia się zakrzepu to ból i obrzęk nogi, ból w klatce piersiowej, duszność, czy kaszel. Jeśli ktoś obawia się o swoje zdrowie, wówczas trzeba skontaktować się z lekarzem przed, a także po locie.

Jet lag, czyli zespół nagłej zmiany strefy czasowej, który pojawia się po przekroczeniu kilku stref czasowych. Najczęstszymi objawami jest ból głowy, zmęczenie, zaburzenia snu i zaburzenia żołądkowo-jelitowe, dezorientacja, czy wahania nastroju. Jet lag objawia się zaburzeniem procesów fizjologicznych, które z kolei są zależne od rytmu okołodobowego, można tu wymienić np. motorykę przewodu pokarmowego, cykl sen-czuwanie, czy przemianę materii. Ponadto zaburzone zostaje wydzielanie hormonów powiązanych z naturalnym cyklem dobowym, czyli melatoniny i kortyzolu.

Kolejną nieciekawą rzeczą jest promieniowanie kosmiczne — im dłużej jest się w powietrzu, tym ekspozycja jest większa. Jeśli ktoś sporadycznie podróżuje lotami długodystansowymi, wówczas mało prawdopodobne jest to, że pojawią się problemy zdrowotne. Ryzyko zwiększa się, przy odbywaniu częstych tego typu podróży. Kolejną kwestią jest także wciąż obecny COVID-19. Naukowcy z Australii są na wczesnym etapie badań dotyczących tego, w jaki sposób nasz organizm może reagować na jeszcze dłuższe loty. Jednakże w razie wątpliwości przed podróżą należy się skontaktować z lekarzem, a potem przestrzegać rad zdrowotnych poszczególnych linii lotniczych. W trakcie lotu należy stale się nawadniać, podejmować dodatkowy wysiłek fizyczny, często myć ręce oraz nosić maskę.