Gluten - z czym to się je?
Od dłuższego czasu coraz częściej słyszy się o tajemniczym glutenie. Jedni twierdzą, że jest niezdrowy, drudzy całkowicie eliminują go ze swojej diety na rzecz rzekomego chudnięcia. Trzecia grupa z kolei śmiało spożywa produkty przyrządzane na bazie białej mąki i nie obawia się żadnych konsekwencji.
Czym jest gluten? Z encyklopedycznej definicji wynika, że jest to mieszanina białek roślinnych, gluteniny oraz gliadyny, występującej w ziarnach wybranych zbóż, np. pszenicy, żyta i jęczmienia. To właśnie dzięki tym składnikom ciasta chlebowe i cukiernicze doskonale wiążą i wyrastają.
Kto nie powinien spożywać produktów zawierających gluten?
Są dwie grupy osób, które nie powinny jeść produktów z zawartością glutenu. Pierwsza z nich, to osoby z nietolerancją glutenu. U nic objawy mogą być dość uciążliwe, a nawet niebezpieczne, zwłaszcza podczas prowadzenia pojazdów. Nietolerancja glutenu może objawiać się bowiem zawrotami głowy, przewlekłym uczuciem zmęczenia i sennością. Skumulowanie tych objawów może być niebezpieczne.
Ponadto nietolerancja może objawiać się problemami z trawieniem, brakiem równowagi hormonalnej, czy niewyjaśnioną bezpłodnością.
Jak widzimy reakcji niepożądanych jest cały szereg, ale u każdego nietolerancja może objawiać się inaczej - czasami może wystąpić jeden objaw o wyjątkowym natężeniu lub kilka. W takim wypadku warto zastosować próbę prowokacyjną. Polega ona na całkowitym odstawieniu produktów zawierających gluten najlepiej na pełne 60 dni, a następnie celowym zjedzeniu produktów bogatych w ten składnik. Jeśli faktycznie borykamy się z nietolerancją glutenu, nasz organizm z pewnością nas o tym poinformuje.
Drugą grupą są osoby z celiakią, czyli chorobą dolnego układu pokarmowego, zwanej chorobą trzewną. Działający toksycznie gluten prowadzi do zaniku kosmków jelita cienkiego, maleńkich wypustek błony śluzowej, które zwiększają jego powierzchnię i odpowiadają za wchłanianie składników odżywczych. W efekcie toksycznego działania glutenu wchłanianie pokarmu jest niepełne, co prowadzi do wystąpienia różnorodnych objawów klinicznych. Niestety przy takiej przypadłości jedyną metodą leczenia jest stosowanie przez całe życie ścisłej diety bezglutenowej.
Czy osoba tolerująca gluten powinna go unikać?
Istnieje szeroko pojęte stwierdzenie, że gluten jest niepożądanym składnikiem w naszej diecie, którego autorami są fanatycy kuchni roślinnej, wegańskiej, bezlaktozowej i oczywiście bezglutenowej. Niektórzy dietetycy zalecają odstawienie glutenu w przypadku chęci zrzucenia dodatkowych kilogramów.
- Nie mam nic przeciwko weganom, ani dietetykom, ale mam wrażenie, że ludziom zdarza się popełniać o wiele większe grzeszki dietetyczne, niż spożywanie glutenu. Postrzegam całą tę sytuację, jako kolejny trend żywieniowy, który zapewne lada chwila przeminie - mówi Justyna Pląskowska z Akademii Kulinarnej Whirlpool.
- Tak samo przeminęła era makaronów, pizzy, gyrosa, czy nawet sushi, którego popularność przerodziła się w lekki snobizm. Obiektywnie patrzę na całość kultury jedzenia, która falami zalewa nas coraz to nowszymi wariantami. Reasumując, jeśli nie musimy, bo nie mamy choroby trzewnej, nie mamy również alergii i dobrze się czujemy po zjedzeniu białej mąki, nie rezygnujmy z niej dla tzw. mody, bo nie ma nic gorszego niż wyzbywanie się wartościowych składników odżywczych, w tym przypadku białka roślinnego w imię chwilowo panujących trendów - dodaje specjalistka.
