Zapomniana historia Ta-Kr-Hb. Rekonstrukcja twarzy sprzed 2,5 tys. lat
Starożytny egipski sarkofag, który od 1936 roku jest cennym elementem szkockiej kolekcji w Muzeum w Perth, zyskał nowe życie. Wszystko za sprawą nowoczesnej technologii, a konkretniej rekonstrukcji cyfrowej kobiety zmumifikowanej i pochowanej wewnątrz ok. 2500 lat temu.
Kuratorzy oraz eksperci, którzy przeprowadzili rekonstrukcję, uważają, że zmarła była ciemnoskórą kobietą z Kusz, jednego z największych imperiów starożytnego świata, które kontrolowało Górny Egipt i obejmowało tereny dzisiejszego Sudanu. Jak przekonuje dr Chris Rynn, antropolog czaszkowy i specjalista kryminalistyki, który dokonał rekonstrukcji, kształt jej czaszki nie przypomina żadnej z czaszek staroegipskich, które mają zazwyczaj wąski, długi kształt, bardziej wyraziste nosy i dłuższe twarze.
Kiedy rekonstruujesz twarz, nie masz kontroli nad jej kształtem, ponieważ zgodnie z metodą naukową jest on ściśle związany z czaszką. Nie mam żadnej artystycznej swobody, dopóki nie dodam fotorealistycznych tekstur i kolorów na końcowym etapie
Kultura Kusz i Egipt
Tym samym jego doświadczenie podpowiada, że zmarła była czarnoskórą kobietą, co współczesna historia i archeologia tego regionu zdają się potwierdzać. Żyła prawdopodobnie w okresie XXV-XXVI dynastii, czyli ok. 760-525 p.n.e., który zaowocował całym szeregiem kuszyckich faraonów. Na sarkofagu znajdują się hieroglify, które wskazują, że zmarła nosiła imię "Ta-Kr-Hb" (Takerheb). Przypuszcza się, że była kapłanką lub księżniczką, która zmarła w wieku trzydziestu lat, cierpiąc na znaczną próchnicę zębów.
W rekonstrukcji kobieta jest łysa, co jest zgodne z tradycjami ówczesnych kapłanów i kapłanek, którzy golili wszystkie włosy z ciała z powodów ceremonialnych i higienicznych. Jeśli była księżniczką, również mogła mieć ogoloną głowę, ale mogła nosić ceremonialną perukę. Co jednak ciekawe - jak zauważa Rynn, współpracujący na co dzień z międzynarodową policją, pomagając w identyfikacji ciał i tworząc podobizny z czaszek, aby przyjaciele i rodzina mogli rozpoznać poszczególne osoby - podobizna kobiety na sarkofagu jest zupełnie inna.
Nie wyglądała jak inne Egipcjanki
Widać tam twarz z długim wąskim nosem i gdyby nie wizerunek kobiety o znacznie ciemniejszej skórze na wewnętrznej stronie wieka, można byłoby pomyśleć, że ktoś pomylił sarkofagi. Inne obrazy, które można na nim dostrzec, przedstawiają z kolei boginię Maat, której rolą w podziemnym świecie było ważenie nadchodzącej duszy. Na jednej szali składano serce, podczas gdy na drugiej leżało pióro Maat - jeśli serce było lżejsze, zmarły był ogłoszony jako "mówiący prawdę".
João Philippe Reid, menedżer wystaw muzealnych, podkreśla, że muzeum jest bardzo zainteresowane odkrywaniem ukrytych historii i marginalizowanych opowieści - ta konkretna ukrywała się zaś na widoku! Sarkofag został prawdopodobnie odkryty pod koniec XIX wieku i sprzedany przez muzeum w Kairze do Alloa, gdzie dotarł ok. 1892 roku, później został zaś podarowany Perth.
Zrekonstruowana głowa oraz sarkofag będą częścią nadchodzącej wystawy muzealnej zatytułowanej Waters Rising, która otworzy się 8 listopada. Koncentruje się ona na zmianach klimatycznych z perspektywy historycznej, a trudno o lepszy przykład niż sarkofag Ta-Kr-Hb, który został uszkodzony przez powodzie Nilu.
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
