"Jelitówka" pokonana? Obiecujące testy szczepionki w tabletce
Większość ludzi dochodzi do siebie po zakażeniu norowirusem w ciągu kilku dni, jednak dla niektórych grup może on stanowić poważne zagrożenie. To właśnie dlatego naukowcy pracują nad szczepionkami, które mają chronić przed zachorowaniem - dziś poznajemy wyniki niewielkiego badania klinicznego jednej z nich, która przybiera postać wygodnej do podania tabletki.
Norowirusy to grupa wirusów ssRNA z rodziny kaliciwirusów, która może być przyczyną wirusowego zakażenia przewodu pokarmowego. Objawia się ono takimi dolegliwości jak wymioty, biegunka i bóle brzucha, rzadziej występują gorączka, dreszcze i bóle głowy, które pojawiają się od 12 do 48 godzin od momentu zakażenia. Zachorowania z reguły charakteryzują się łagodnym przebiegiem, ale mogą też wystąpić nagle i powodować duże odwodnienie.
To one wywołują "jelitówkę"
Większość osób wraca do zdrowia w ciągu dwóch do trzech dni, ale zakażenie może stanowić zagrożenie dla małych dzieci, osób starszych i osób z osłabionym układem odpornościowym. Zwłaszcza że norowirus rozprzestrzenia się bardzo szybko, poprzez bezpośredni kontakt z chorą osobą lub przedmiotami i powierzchniami zanieczyszczonymi wirusami od niej pochodzącymi, powodując epidemie w szpitalach, domach opieki, miejscach pracy, szkołach i przedszkolach.
Wystarczy tylko spojrzeć na liczby, co roku odnotowuje się około 685 milionów przypadków na świecie i 200 tysięcy zgonów. To ogromne obciążenie nie tylko dla służby zdrowia, ale i gospodarki, bo chociaż jak wspomnieliśmy przebieg choroby jest najczęściej łagodny, jej objawy i szybkość rozprzestrzeniania wykluczają aktywność zawodową. Obecnie nie ma zatwierdzonych szczepionek przeciwko norowirusowi, a pacjenci, którzy bardzo ciężko przechodzą chorobę, otrzymują jedynie płyny dożylnie.
Naukowcy od dawna próbują więc opracować szczepionkę przeciwko norowirusowi, jednak dotychczasowe próby nie przyniosły sukcesu. Jednym z powodów jest to, że wcześniejsze badania koncentrowały się na szczepionkach podawanych w zastrzykach, które gorzej pobudzają produkcję przeciwciał w jelitach - miejscu, w którym replikuje się wirus.
Aby rozwiązać ten problem, Sean Tucker z firmy biotechnologicznej Vaxart i jego zespół opracowali doustną szczepionkę, która dostarcza do jelit białko z wariantu GI.1 norowirusa. Pierwsze badanie przeprowadzone na dorosłych poniżej 50. roku życia wykazało, że tabletka może wywołać odpowiedź immunologiczną i produkcję specyficznych przeciwciał. Jednak ponieważ osoby w tej grupie wiekowej zwykle łatwo dochodzą do siebie po infekcji, priorytetem jest ochrona osób starszych.
Obiecujące wyniki u osób starszych
W nowym badaniu naukowcy przetestowali szczepionkę na 33 osobach w wieku od 55 do 80 lat. Jedenaście z nich otrzymało tabletkę ze szczepionką, a pozostałe 22 placebo - miesiąc później pobrano próbki krwi i śliny od uczestników. Badania wykazały, że u osób, które otrzymały szczepionkę, poziom przeciwciał IgA - które blokują norowirusa przed wnikaniem do komórek - wzrósł ponad dziesięciokrotnie we krwi i około siedmiokrotnie w ślinie w porównaniu do poziomu sprzed szczepienia.
W grupie placebo nie odnotowano znaczących zmian w poziomie przeciwciał. Co więcej, przeciwciała utrzymywały się jeszcze sześć miesięcy po podaniu szczepionki, choć na niższym poziomie, co sugeruje, że może ona zapewniać długotrwałą odporność.
Fakt, że wywołuje ona tak silną odpowiedź immunologiczną, daje nadzieję, że rzeczywiście może chronić przed infekcją. W szczególności odpowiedź immunologiczna w ślinie pozwala nam ocenić, co dzieje się w jelitach – ponieważ reakcje odpornościowe w obu miejscach są podobne
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 88 tys. obserwujących nasz fanpage - polub GeekWeek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
