Nowy wirus przenoszony przez kleszcze. Może atakować mózg

Naukowcy z Chin ogłosili właśnie, że zidentyfikowali nowego wirusa przenoszonego przez kleszcze. Może on atakować człowieka i niekiedy powodować choroby neurologiczne prowadzące co uszkodzeń mózgu. 

Patogen nie był wcześniej obserwowany u zwierząt ani u ludzi, dlatego identyfikacja pierwszego zarażonego pacjenta i związane z zakażeniem niepokojące objawy skłoniły naukowców do rozpoczęcia szeroko zakrojonych badań. 

Eksperci zaczęli szukać śladów wirusa u kleszczy i zwierząt nie tylko w na obszarze zgłoszonym przez pierwszego pacjenta jako miejsce, w którym doszło do ugryzienia kleszcza (Mongolia Wewnętrzna), ale rozszerzyli badania na większy teren północnych i wschodnich Chin. 

Zebrali ok. 14 600 kleszczy i pogrupowali je według lokalizacji i gatunku, aby można je było analizować partiami. Dodatni wynik na obecność nowo zidentyfikowanego wirusa występował przeważnie u jednego gatunku kleszcza. 

Wirus został również wykryty u niewielkiego odsetka owiec, koni i świń, które badali naukowcy, a także u małej liczby gryzoni. Ponadto od czasu pierwszej identyfikacji wirusa naukowcy rozpoznali zakażenie u kolejnych pacjentów.

Zobacz też: Ugryzienie kleszcza to nic miłego. Ta aplikacja pomoże się go ustrzec

Ostre zakażenie świeżo rozpoznanym wirusem zidentyfikowano dotychczas u 17 pacjentów z Chin. Występowały u nich rozmaite, niespecyficzne objawy. Badacze wymieniają wśród nich gorączkę, ból i zawroty głowy, bóle mięśni i stawów, miejscowe powiększenie węzłów chłonnych i ogólne złe samopoczucie. Podobnie jak w przypadku np. kleszczowego zapalenia mózgu, zaobserwowano, że nowy wirus także może atakować komórki nerwowe w mózgu oraz otaczające go struktury. Objawy neurologiczne świadczące o tym, że nowy wirus wpływa na mózg to m.in. zaburzenia świadomości, jeden z pacjentów zapadł też w śpiączkę.

- Pacjent zgłosił się z uporczywą gorączką i dysfunkcją wielu narządów po ukąszeniu kleszcza, gdy przebywał w parku obejmującym tereny podmokłe. Sekwencjonowanie nowej generacji u tego pacjenta wykazało zakażenie nieznanym wcześniej wirusem, który nazwaliśmy wetland virus (WELV) — mówią eksperci o pierwszym pacjencie z 2019 r., u którego ostatecznie zidentyfikowano nowy patogen.

Wyniki badań nad nowym wirusem opublikowano we wrześniu br. na łamach „The New England Journal of Medicine”.

Rodzaj kleszcza, który powiązano z transmisją nowego wirusa, to Haemaphysalis concinna. 

- Nasze dane sugerują, że nowo odkryty WELV jest patogenny dla ludzi... i krąży wśród ludzi, kleszczy i różnych zwierząt w północno-wschodnich Chinach — podsumowali badacze. 

Występowanie kleszczy Haemaphysalis concinna (ale nie wirusa WELV) stwierdza się także w innych regionach świata, również w Polsce. Znaleziono go m.in. na Dolnym Śląsku i w Wielkopolsce. Pierwsze wzmianki o tym kleszczu na ziemiach polskich można znaleźć w dokumentach z 1953 r., ale więcej stanowisk odnotowano dopiero w 2018 r. Do naszego kraju kleszcze te dotarły najprawdopodobniej z Niemiec, notowano je też u naszych południowych i wschodnich sąsiadów. Ich rozprzestrzenianie się z terenów Azji do Europy łączone jest z globalnym ociepleniem.

Kleszcze Haemaphysalis concinna mogą być wektorem szerokiej gamy innych niż WELV patogenów. Zdaniem specjalistów z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi ukąszenie kleszcza z tego gatunku może wywołać m.in. boreliozę, tularemię i kozią grypę (gorączkę Q). Ponadto przyjmuje się, że H. concinna są odpowiedzialne także za kleszczowe zapalenie mózgu, anaplazmozę i riteksjozy.