Odkryli nową część układu odpornościowego. To może zmienić medycynę

Izraelscy naukowcy dokonali przełomowego odkrycia, które może zrewolucjonizować nasze rozumienie układu odpornościowego oraz otworzyć nowe możliwości walki z antybiotykoopornością. Jak wykazali, proteasom - struktura odpowiedzialna za recykling białek - posiada ukrytą funkcję, dzięki której może wytwarzać substancje zdolne do niszczenia bakterii.

Bakterie skrywają jeszcze wiele tajemnic, ale nasze ciała też
Bakterie skrywają jeszcze wiele tajemnic, ale nasze ciała teżdrmicrobe123RF/PICSEL

Jak wykazali badacze z Instytutu Naukowego Weizmanna, chociaż występujący w każdej komórce ludzkiego organizmu proteasom dotychczas znany był głównie z roli "molekularnego rozdrabniacza", który rozkłada stare białka na mniejsze fragmenty w celu ich ponownego wykorzystania, ma też inną ukrytą funkcję. Badanie opublikowane w czasopiśmie naukowym Nature wykazało, że struktura ta potrafi zmieniać swoje przeznaczenie w odpowiedzi na infekcję bakteryjną.

Nasz organizm skrywa tajemniczą moc

W momencie, gdy komórka zostaje zaatakowana przez bakterie, proteasom uruchamia specjalny tryb działania - zaczyna przekształcać zużyte białka w związki antybakteryjne, które mają zdolność niszczenia patogenów poprzez rozrywanie ich błon komórkowych. Eksperymenty przeprowadzone przez naukowców wykazały, że nowo odkryte antybakteryjne peptydy skutecznie zwalczały bakterie w hodowlach laboratoryjnych oraz w modelach zwierzęcych, w tym u myszy z zapaleniem płuc i sepsą, a ich działanie było porównywalne z efektami niektórych klasycznych antybiotyków.

To przełomowe odkrycie, ponieważ nie mieliśmy dotąd świadomości, że organizm człowieka posiada taki mechanizm obronny. To nowa klasa naturalnych antybiotyków, wytwarzanych wewnątrz naszych komórek, które mogą pomóc w walce z infekcjami 
komentuje prof. Yifat Merbl z Instytutu Weizmanna.
Bakterie Staphylococcus, zdrowa (po lewej) i rozrywana przez środki przeciwdrobnoustrojowe wytwarzane przez proteasom (po prawej) Weizmann Institute of Sciencedomena publiczna

Nowa era w walce z bakteriami

Eksperci od lat zwracają uwagę, że rosnąca oporność bakterii na antybiotyki to jedno z największych wyzwań i zagrożeń zdrowia publicznego. Według szacunków ponad milion osób rocznie umiera z powodu zakażeń opornych na dostępne leki, ale mimo tej pilnej potrzeby opracowania nowych antybiotyków, badania nad nimi nie idą wystarczająco szybko i skutecznie.

Dlatego odkrycie proteasomu jako naturalnego źródła substancji antybakteryjnych daje nadzieję na przełom i otwiera zupełnie nowy obszar badań nad lekami, choć należy pamiętać, że badania wciąż są na początkowym etapie. Niemniej potencjalne zastosowanie tych związków w leczeniu zakażeń może być łatwiejsze niż w przypadku tradycyjnych antybiotyków, ponieważ są one naturalnymi produktami ludzkiego organizmu.

To niezwykle prowokacyjne i interesujące odkrycie, które zmienia nasze rozumienie mechanizmów obronnych organizmu”. To całkowicie nowy sposób, w jaki organizm produkuje antybakteryjne związki, co jest zarówno zaskakujące, jak i bardzo istotne 
mówi prof. Daniel Davis, immunolog z Imperial College London.
Jak ugotować idealne jajko? Naukowcy opracowali przepis© 2025 Associated Press